افلاطون فیلسوف بزرگ یونانی ۲۵۰۰ سال پیش عدالت را این گونه تعریف می کند که: «عدالت یعنی آنکه هر چیزی در جای خودش قرار بگیرد.» منهای نگاه افلاطون به مفهوم عامی همچون عدالت یک موضوع در اینجا حائز اهمیت است که جایگاه همه چیز باید مشخص و هر چیزی باید در جایگاه خودش قرار بگیرد که یکی از مهم ترین این جایگاه ها محل نشستن شما در جلسات و میهمانی های رسمی است، مکانی که انتخاب درست آن به ما در پیشبرد اهدافمان کمک می کند و انتخاب نادرست آن می تواند باعث شکست ما در مذاکرات یا خجالت ما در میهمانی ها شود.

برخی از اقوام ایرانی از دیر باز این اصطلاح را داشته اند که «آدم باید جای خود را بلد باشد» به این معنی که هر کسی باید بداند در چه جایی بنشیند و در حقیقت اشاره به جایگاه و موقعیت افراد داشته است. در این شماره آداب محل نشستن در جلسات رسمی یا ایستادن در میهمانی ها را مرور خواهیم کرد.

هر انسانی درارای حریم شخصی و محدوده خصوصی است که تجاوز به آن حریم می تواند او را در موقعیت تدافعی قرار دهد و به جای آنکه وارد مذاکره و گفت وگو با شما شود در تلاش برای یافتن راه فراری از شما برای حفظ حریم خصوصی خود است. این رفتار در اکثر مواقع در ناخود آگاه افراد شکل می گیرد و شما گاهی متوجه نمی شوید که به چه دلیلی در تلاش برای فرار از یک گفت وگو هستید؛ ولی اگر کمی بیشتر به پیرامون خود توجه کنید، متوجه می شوید که شخص روبه روی شما وارد حریم خصوصی و فضای اختصاصی شما شده است. بنابراین همواره این حریم را حفظ کنید تا ذهن ناخود آگاه افراد در برابر شما موضع نگیرد.

حریم خصوصی کمتر از ۲۰ سانتی متر: این محدوده مهم ترین و خصوصی ترین محدوده هر فرد است که همواره افراد در پی حراست از آن می باشند و شما هیچ گاه سعی نکنید در جلسات رسمی وارد این فضا شوید. این فضا صرفا متعلق به افرادی است که از نظر عاطفی بسیار به هم نزدیک هستند مانند والدین، همسر و فرزند، اما در سایر موارد همه افراد حریم فضایی دارند که ۲۰ سانتیمتری آنها را احاطه کرده است.

حریم شخصی بین ۲۰ تا ۱۰۰ سانتی متر: این محدوده مخصوص میهمانی ها و مجالس دوستانه است، شما در میهمانی ها می توانید وارد این فضا شوید. البته ورود به این فضا نشانه صمیمیت است؛ اما سعی نکنید برای نشان دادن صمیمیت وارد این محدوده شوید، بهتر است ابتدا شما فضای صمیمی را ایجاد نموده سپس برای تحکیم آن وارد این فضا شوید؛ خصوصا آقایان برای ورود به این محدوده در ملاقات با خانم ها باید بسیار احتیاط کنند.

حریم همکاران بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ سانتی متر: در محیط کار و ادارات هیچ گاه در هنگام صحبت کردن یا مذاکره با کسی حتی در هنگام احوال پرسی کمتر از فاصله ۱ متری به کسی نزدیک نشوید و فاصله خود را بیش از ۵/۱ متر قرار ندهید، حفظ این محدوده به حفظ موقعیت شما کمک شایانی خواهد کرد و کسی با دیدن شما دچار استرس نمی شود؛ خصوصا خانم ها اگر در فاصله نزدیک تری به آنها قرار بگیرید، دچار استرس می شوند.

حریم اجتماعی بین ۱۲۰ تا ۳۵۰ سانتیمتر: این فاصله مختص افراد غریبه ای است که شما با آنها در ارتباط هستید مانند تعمیرکاری که در منزل شما یا محل کارتان در حال کار است، مامور اداره برق و… و افرادی که صرفا به خاطر یک کار خاص با آنها در ارتباط موقتی هستید. حفظ این محدوده و فاصله خصوصا در مواقعی مانند صف دستگاه خودپرداز و امثال آن ضروری است

حریم عمومی بیش از ۵/۳ متر: در برخوردهای بیرون از محیط کار و منزل حریم عمومی افراد بیش از ۵/۳ است که خصوصا در پارک ها و مکان های تفریحی بهتر است رعایت شود و سعی کنید اگر به بیرون شهر برای تفریح رفته اید حداقل فاصله ۳.۵ متری خود را برای استقرار از دیگران رعایت کنید و فکر نکنید که این مکان عمومی است و متعلق به کسی نیست حریم افراد متعلق به آنها است همان گونه که حریم شما متعلق به شما است.

حال که فاصله نشستن را مرور کردیم به سراغ مکان نشستن می رویم. محل نشستن و انتخاب جایی برای نشستن در جلسات رسمی و میهمانی ها برای آقایان و خانم ها متفاوت است و می توان گفت رفتار آقایان با خانم ها در این مورد کاملا برعکس یکدیگر است بر خلاف محدوده فضایی که مشابه هم هستند. در مذاکرات و جلسات ما برای نشستن در مقابل دیگران سه انتخاب داریم:

۱) روبه روی فرد

۲) سمت راست فرد

۳) سمت چپ افراد

آقایان وقتی با شخصی احساس صمیمیت و نزدیکی بیشتری می کنند روبه روی او می نشینند و دوست ندارند غریبه ها روبه روی آنها بنشینند، همچنین ترجیح می دهند همکارشان در سمت راستشان بنشیند و غریبه ها در سمت چپ آنها.

بر خلاف آن خانم ها تنها در زمانی کنار دیگران می نشینند که با آنها احساس صمیمیت کنند و اگر تازه واردی کنار آنها بنشیند سریع عکس العمل نشان داده دچار استرس می شوند یا آنکه در حالت تدافعی قرار می گیرند. در جلسات رسمی بهتر است روبه روی خانم ها بنشینید و جلسه را به گونه ای برنامه ریزی کنید که نیاز نباشد کنار دست خانم ها یا روبه روی آقایان تازه وارد بنشینید.

در هر صورت اگر در میهمانی وارد شدید و خانمی کنار دست شما نشست به حالتی که شما در سمت راست او باشید او در تلاش است تا وارد فضای صمیمانه ای با شما شود، همین طور آقایانی که روبه روی شما می ایستند خصوصا در مقابل خانم ها در تلاش ایجاد فضایی صمیمی هستند.

در هر صورت در جلسات با رعایت موارد بالا سعی کنید در هنگام نشستن از همه فضای صندلی استفاده کنید و هرگز سر صندلی نشینید. کاملا تکیه داده و دستانتان باز بر روی میز یا دسته صندلی باشد و سمت پاهایتان هم همواره به سمت شخصی باشد که با او صحبت می کنید و هرگز سمت بدن شما به سمت در خروج نباشد؛ چرا که مفهموم عجله یا خسته شدن شما در جلسات را می دهد. در صورتی که می خواهید مخاطب خود را در جلسه تغییر دهید با چشم یا گردن به سمت او برنگردید و سعی کنید سمت بدن خود را تغییر بدهید به حالتی که امتداد شانه هایتان هم نشان دهنده مخاطب مستقیم شما باشد.