در راستاي تحقق اهداف سند چشم انداز بيست ساله كشور، اجراي سياست هاي برنامه هاي توسعه و ساير اسناد بالادستي، و با عنايت به ماده ? و بند ? ماده ?? اساسنامه صندوق حمايت از پژوهشگران كشور جهت تامين حمايت لازم مربوط به ثبت اختراعات و اكتشافات در داخل و خارج از كشور و با توجه به قسمت سوم از بند (هـ – ?) آيين نامه ارائه حمايت و خدمات صندوق در راستاي كمك به سياست تبديل دانش به ثروت و حمايت از تحقيقات و نو آوريها و ابتكارات محققين و خلاقيت هاي دانشمندان و جوانان ايران در سطح ملي و بين المللي و در اجراي مصوبه جلسه ??/?/???? هيات امناي صندوق، آئين نامه اجرايي ذيل درجلسه كميته علمي صندوق به تصويب رسيد.
ماده ?: تعاريف و مفاهيم
مخترع: فردي است كه اختراعي را براي اولين باربوجود مي آورد.
اختراع: نتيجه فكر فرد يا افراد است كه براي اولين بار فرآيند يا فرآوردهاي خاص را ارايه ميكند و مشكلي را دريك حرفه، فن، فناوري، صنعت و مانند آنها حل مينمايد.
كارگروه ثبت اختراعات: متشكل از رئيس، معاون اجرايي صندوق، رئيس كارگروه ثبت اختراعات، متخصصان حقوقي و ساير رشته ها مي باشند كه برمبناي آئين نامه حاضر اقدام به ارزيابي اوليه تقاضانامه هاي ثبت اختراع متقاضيان و تعيين داور جهت ارزيابي علمي آنها مي نمايند.
ارزيابي علمي: تقاضانامه هاي ثبت اختراع متقاضيان جهت صحت وسقم ادعاهاي مخترعان و بررسي شروط ماهوي ثبت اختراع و جستجو در سايت مرتبط توسط داوران، ارزيابي علمي مي شود.
داور: اساتيد دانشگاههاي كشور و صاحب نظران در رشته هاي مختلف دانشگاهي كه وظيفه ارزيابي تقاضانامه هاي ثبت اختراع متقاضيان را بعهده دارند.
متقاضي: مخترعي است كه جهت استفاده از حمايت براي ثبت اختراع خود به صندوق مراجعه مي نمايد.
حمايت: تمام يا بخشي از هزينه هاي ثبت اختراعات مخترعان كه توسط صندوق به مخترع اعطا مي شود.
عامل: شركت هاي متخصص ثبت بين المللي اختراع مي باشند.
ماده ?: اهداف
تبيين سير مراحل ارائه حمايت و خدمات به متقاضيان ثبت اختراعات درراستاي اهداف اساسنامه صندوق ميباشد.
تشويق مخترعان به فعاليتهاي ابداعي با مرحله ابتكاري برجسته
كمك به تامين هزينه هاي ثبت اختراعات
ترويج و ارتقاء فرهنگ ثبت دستاوردهاي تحقيقات و پژوهش هاي استادان، دانشجويان و پژوهشگران كشور به صورت اختراع پيش از چاپ آن در مجلات و ژورنالهاي معتبر داخلي و خارجي
كمك به اجرائي شدن سياست تبديل دانش به ثروت و تجاري سازي اختراعات
كمك به ارتقاء جايگاه ايران در بين كشور هاي داراي ثبت اختراعات
توسعه فعاليتهاي حمايتي صندوق در اجراي سياست هاي علمي و فناورانه برنامه هاي توسعه كشور
ارائه خدمات مشاوره حقوقي، مالي و اقتصادي به متقاضيان
ارائه كارگاه و نشست هاي تخصصي
ماده ?: موضوع
بررسي اختراعاتي كه توسط مخترعين به كارگروه ثبت اختراع ارسال مي شود.
ماده ?: دامنه كاربرد
مطابق ماده ? اساسنامه، حمايتهاي صندوق شامل تمام پژوهشگران ايراني دانشگاهي و غيردانشگاهي داخل و خارج كشور (اعم از حقيقي و حقوقي) مي شود. ضمن اينكه مطابق تبصره ? ماده ? اساسنامه، اولويت در استفاده از كمكها با پژوهشگران داخل كشور مي باشد.
ماده ?: شرايط اعطاي حمايت
مخترعي كه براي اولين بار محصول (فرآورده) يا فرآيندي خاص را اختراع مي كند، با داشتن شرايط ذيل امكان بهره مند شدن از حمايت صندوق را دارد.
الف: اختراع بايد براي اولين بار در جهان توسط مخترع ايجاد شده باشد و نسبت به دانش و آگاهي موجود در آن زمينه سبقت گرفته باشد
ب: اختراع بايد داراي مرحله ابتكاري باشد يعني آن اختراع براي فردي با مهارت معمولي بديهي و آشكار نباشد.
ج: اختراع بايد كاربرد صنعتي داشته باشد يعني امكان ساخت و استفاده آن اختراع طي يك فرايند صنعتي وجود داشته باشد.
ماده ?: اولويت اعطاي حمايت
الف: قابليت سرمايه گذاري و فروش داشته باشد.
ب: زمينه ساز اشتغال باشد.
ج: به منافع مادي، فرهنگي و سياسي كشور كمك كند.
د: نيازهاي حياتي كشور را برآورده نمايد.
ه: به توسعه فناوري نوين كمك كند.
و: اختراعاتي كه ناشي از پروژه هاي پژوهشي مصوب صندوق باشد
ماده?: مدارك لازم جهت ارزيابي تقاضانامه ها
الف: نسخه اي از گواهي ثبت اختراع داخلي ويا اظهارنامه آن.
ب:تقاضانامه ثبت اختراع
ج: رزومه مخترع
تبصره: فقط مخترعان داراي مدرك كارشناسي ارشد به بالا مي توانند با ارائه اظهارنامه رسمي اداره ثبت اختراعات، درخواست حمايت براي ثبت بين المللي اختراع خود را تقاضا نمايند.
ماده ?: نحوه ارائه حمايت واعتبارات به متقاضيان
متقاضي براي دريافت حمايت و اعتبارات جهت ثبت اختراع، اقدامات ذيل را بايد انجام دهد:
?. تكميل تقاضانامه اوليه: متقاضي پس از دريافت تقاضانامه اوليه دريافت حمايت و دريافت راهنمايي لازم توسط كارشناس ثبت اختراع، نسبت به تكميل موارد مندرج اقدام مينمايد.
?. تقاضانامه اوليه جهت بررسي مقدماتي به كارشناس ثبت اختراع ارسال مي شود.
?. كنترل مدارك: مدارك مورد نياز توسط كارشناس ثبت اختراعات بررسي ميشوند. در صورت وجود نواقص با همكاري متقاضي نسبت به رفع آن اقدام ميگردد. در صورت عدم همكاري مخترع، تقاضانامه از چرخه دريافت حمايت خارج مي گردد
ماده ?: ارزيابي تقاضانامه هاي متقاضيان ثبت اختراع
?. كارگروه ثبت اختراعات، اطلاعات ارائهشده توسط متقاضي را مورد ارزيابي قرار ميدهد. در صورتي كه برخي اطلاعات از مستندات كافي برخوردار نباشد، مراتب جهت رفع اشكال به متقاضي اعلام تا نسبت به تكميل و رفع اشكال آن اقدام نمايد و در صورت رفع اشكال توسط متقاضي، تقاضانامه مورد بررسي مجدد قرار مي گيرد.
?. تعيين داور: در صورت كامل بودن تقاضانامه ها و مدارك مربوطه، كارگروه نسبت به تعيين داور/ داوران از ميان اعضاي هيات علمي دانشگاهها و عند اللزوم از متخصصين در سازمان ها و مراكز پژوهشي اقدام مي نمايد.
تبصره ?: به منظور تسريع در فرايند ثبت اختراع، كارگروه نسبت به تعيين داور/ داوران اقدام مي نمايد و بر اساس جمع بندي نظرات داوران ويا نظر اعضاي كارگروه تصميم گيري مي شود.
تبصره ?: داور نبايد در طول ? سال گذشته با مخترع يا همكاران وي همكاري علمي، رابطه استاد- دانشجويي ويا رابطه كاري يا استخدامي داشته باشد.
تبصره ?: ارزيابي حقوقي: در اين زمينه، شروط شكلي و ماهوي اختراع متقاضي جهت تطبيق با قانون ثبت اختراعات، طرحهاي صنعتي و علائم تجاري و معاهدات بين المللي اختراع مورد ارزيابي قرار ميگيرد.
ماده ??: پذيرش اختراع
?- نظرات داوران به همراه مستندات ارائهشده توسط متقاضي در جلسه كارگروه مطرح و جمعبندي مي شود و در صورت احراز شرايط تقاضانامه او تائيد ميشود.
?- در صورتيكه متقاضي، تائيديه علمي سازمان پژوهش هاي علمي و صنعتي كشور و يا رتبه اول تا سوم جشنواره خوارزمي را در زمينه مرتبط اختراع مورد تقاضا داشته باشد، تقاضانامه اش نياز به داوري ندارد وليكن بايد به تاييد كارگروه برسد.
ماده ??: معرفي متقاضيان ثبت اختراع جهت انعقاد قرارداد
?- مخترعاني كه تقاضاي آنها به تائيد كارگروه رسيده است جهت انعقاد قرارداد به عامل معرفي مي گردند.
تبصره ?: انتخاب عامل: عامل از بين شركت هاي داراي صلاحيت و تخصص كه به تائيد كارگروه ثبت اختراع رسيده است، انتخاب مي شود.
تبصره ?: عامل موظف است طي قراردادي كه به تائيد كارگروه ثبت اختراع رسيده است، چارچوب همكاري خود را با مخترع براي ثبت بين المللي اختراع مشخص نمايد.
?- متقاضي پس از امضاي قرارداد با عامل، نسخه اي از آن را طي درخواست كتبي جهت استفاده از حمايت صندوق به كارگروه ثبت اختراعات تحويل مي دهد.
ماده ??: ميزان اعطاي حمايت به مخترعان جهت ثبت اختراع
الف: صندوق حمايت از پژوهشگران كشور جهت تشويق مخترعان و ايجاد انگيزه، پنجاه درصد هزينه هاي ثبت اختراع مخترعان را بلاعوض پرداخت مي نمايد و مابقي هزينه ها به عهده مخترع مي باشد.
ب: با پذيرش شرايط ذيل مخترع مي تواند تقاضاي دريافت حمايت بيشتري را بنمايد:
در صورتيكه مخترع، موفق به ثبت نهايي اختراع خود گردد، و آن اختراع داراي فناوري پيشرفته باشد در صورت تقاضاي مخترع، سي درصد هزينه قرارداد مذكور بصورت تشويقي به آن مخترع پرداخت خواهد شد و اگر اختراع ثبت شده داراي فناوري پيشرفته نباشد، بيست درصد هزينه قرارداد مذكور بصورت تشويقي به آن مخترع پرداخت خواهد شد.
به مخترعي كه ثبت نهايي اختراع خود را انجام و موفق به انعقاد قرارداد ليسانس يا فروش اختراع خود مي گردد، در صورت تقاضاي مخترع، بيست در صد هزينه قرارداد مذكور بصورت تشويقي به آن مخترع پرداخت خواهد شد.
نام صندوق به عنوان مالك بخشي از اختراع بايد در ورقه اختراع صادره قيد گردد.
ماده ??: تائيد نهايي قرارداد
قرارداد منعقد شده في مابين مخترع و شركت هاي ثبت اختراع توسط رئيس كارگروه ثبت اختراع صندوق بررسي مي شود .
رئيس كارگروه ثبت اختراع صندوق قرارداد ثبت اختراع تائيد شده مخترع را به همراه تقاضانامه وي و ارزيابي داوران و ساير اسناد و مدارك ارائه شده طي نامه اي جهت دستور پرداخت قسط اول قرارداد تائيد شده توسط مشاور حقوقي را به رياست صندوق ارسال مي نمايد.
ماده?? : دستور پرداخت
رياست صندوق دستور پرداخت سهم صندوق از قرارداد را به امور مالي ابلاغ مي نمايد.
امور مالي براساس دستور رياست صندوق مبلغ مذكور در قرارداد را به شماره حساب بانكي عامل طرف قرارداد واريز مينمايد.
ماده ??: حق الزحمه داوران
جهت تسريع در روند ارزيابي تقاضانامه ثبت اختراع توسط داوران، به ازاي ارزيابي هر تقاضانامه، حق الزحمه داوران براساس ضوابط مصوب كارگروه و با دستور رياست صندوق پرداخت خواهد شد.
ماده ??: مستند سازي و ثبت در بانك اطلاعاتي
كليه اطلاعات لازم در راستاي تهيه يك بانك اطلاعاتي جامع از متقاضيان و اختراعات ثبت شده، بايگاني ميگردد. اين اطلاعات شامل كليه تقاضانامه هاي ثبت اختراع در مراحل مختلف از آغاز ارائه تقاضانامه تا پايان صدور ورقه اختراع يا رد تقاضانامه ( اختراعات در دست بررسي توسط داوران، اختراعات فايل شده، اختراعات مردود و اختراعات ثبت شده )بايد توسط كارشناس ثبت اختراع به ترتيب، مستندسازي و آمار مربوط به آن در فواصل سه ماهه پس از تائيد كارگروه در سايت صندوق به روز گردد.