دستیابی به ایدهآلهای شغلی و کسب مهارتهای لازم برای اجراییکردن طرحهای کسب و کار یکی از اهداف اغلب کارمندان و صاحبان سرمایه است. سرمایه، مهارت، مدیریت، آگاهی به شرایط بازارهای تجاری و خلاقیت از جمله عواملی هستند که بسترهای لازم برای شروعی موفق در عرصه کسب و کار را به وجود میآورند. اما علیرغم برخورداری از فرصتها و شرایط موجود برخی از متقاضیان نمیتوانند طرح را به مرحله اجرا برسانند. در واقع مهمترین معضل کارآفرینان و صاحبان ایدههای کسب و کار هنگامی به وجود میآید که قصد دارند طرحهای تئوری و نمادین خود را در عالم واقعیت به اجرا گذارند. در این مقاله ابزارها و راهکارهـای مناسـب برای اجرایی کـــردن طرحهای کسب و کار را بررسی میکنیم.
پرورش ایدهها و تصاویر ذهنی
در فضای رقابتی کسب و کار، همیشه طرحها و الگوهای جدید و متنوع که نشاندهنده خلاقیت طراحان باشند، به سرعت مخاطبان و مشتریان خاص خودشان را پیدا میکنند. نخستین بارقههای اجراییکردن طرحهای کسب و کار با حضور در میدان تجارت و فضایی آموزشی به وجود میآید. پرورش ایدهآلها و اهداف شغلی به واسطه روحیه استقلالطلبی و درک توانمندیها حاصل میشود. اغلب مدیران و کارآفرینان موفق با حضور مستمر و کسب مهارت و تجربه در رشتهای خاص، آزمون و خطا و رویارویی با مشکلات مختلف توانستهاند جایگاه خویش را در عرصه بینالملل پایدار نگه دارند. در واقع رمز موفقیت مدیران خلاق به نوع دیدگاه و انگیزه بالا برای دستیابی به اهداف بلندمدت وابسته است.
در زمینه کسب و کار همیشه مدلهای مدیریتی به واسطه آموزش و توسعه بسترهای اشتغال را به وجود آورند. اما باید نحوه اجراییکردن طرحها را مورد بررسی قرار داد؛ مخاطبان هر حوزه را تفکیک نمود و بهترین راهکارهای زودبازده را براساس سرمایه اولیه شناسایی کرد.
آموزش
آموزش صحیح بر پایه اهداف پیشبینی نشده میتواند زمینههای بروز خلاقیت را ایجاد کند. دورههای مهارتآموزی، شرکت در همایشهای کارآفرینی و شناخت استعدادها میتواند خلاقیتهای نهفته متقاضیان را در جهت صحیح هدایت کند. علاوه بر این افراد به واسطه جایگاه و نقش کاربردی خود در مشـــاغل مختـلف، به طور آکادمیک و عملی با تخصصهای مرتبط آشنا خواهند شد و نوآوریهای خویش را با مشاوره بزرگان هر حوزه و استفاده از قانون آزمون و خطا به موفقیتی چشمگیر تبدیل میکنند.
طرح کسب و کار
مهمترین مسئلهای که در طرحهای تجاری باید به آن توجه کرد، سرمایه اولیه و هدف نهایی طرح است. باید با دیدگاهی کاملاً منطقی و برنامهریزی شده طرح را انتخاب و به مرحله اجرا رساند. البته هر طرحی به دلیل وجود موانع مختلف نمیتواند به مرحله نهایی و اجرا برسد. مهمترین عوامل اجرای یک طرح کسب و کار و پرسشهاي متداول آن به شرح زیر هستند:
1- هدف کسب و کار
2- استفاده از استراتژیهای راهبردی و برنامهریزی کوتاه و بلندمدت در راستای به کارگیری پتانسیلهای موجود
3- ارزیابی و بررسی نحوه فعالیت در سطح ملي و بينالمللي
4- تحلیل آماری مخاطبان، نوع محصول تولیدی و نحوه عرصه و تقاضا
5- چگونه و با استفاده از چه راهكاري در مقابل رقيبان فعاليت خواهيد كرد
6- مديريت بحران و پيشبيني عوامل بازدارنده در نحوه اجراي طرح
الگوهاي كسب و كار
مدل کسب و کار روشي است که شرکت در فعالیتهای تجاری در پیش گرفته و با کسب درآمد ثبات خود را حفظ ميكند. در اغـلب مدلهـا با توجــه به منـابع در دســترس و نیاز مشـتری، پیشنهادی برای عرضه ارزش مورد نظر مشــتری ارائه شــــده و
منافع و درآمد نصیب شرکت ميشود. به بيــان دیـگر مـــدل کسب و کار چگونگی کســب درآمــد توسط بنـگاه را با مشـخص کردن جایگاه آن در زنجیره ارزش مشتری تشریح ميكند.
هر طرحي به واسطه پيروي از الگوي خاصي اجرايي ميشود. اين انتخاب به نوع فعاليت، ديدگاه مدير، مخاطبان و در نهايت رقيبان بستگي دارد. مدير مـالي براســـاس ســرمايه اوليه و ميزان موجودي طرح را مرحله به مرحله به اجرا ميرساند.
نوسانهاي مختلف بازار كسب و كار
طرح کسب و کار بر اساس فرضيهها و برنامههاي متعددي تهيه و تنظيم ميشود. عليرغم طرحهاي تئوري و پيشبينيهاي اقتصادي، ممكن است طرح در مراحلي با موانع فصلي و مالي روبه رو شود. عواملي كه به هر نحوي زمینههاي ايجاد موانع را به وجود ميآورند بايد ارزيابي و تحليل شوند.
بايد مرزها و چارچوبهاي تجارت مشخص شوند. تغییرات در نرخ بهره، نوسانات نرخ ارز، رکود اقتصادی، تورم، نرخ مواد اولیه و تاثیر آنها بر کسب و کار آینده، راهکارهای مقابله با چنین بحرانهایی را اندیشید. همچنین در مورد قوانین و مقررات، سیاستهای اقتصادی، مالیاتها، مقررات جدید و اثرات احتمالیاي که ممکن است بر کسب و کارتان تاثیر بگذارند نیز بايد از همان مراحل ابتدايي تصميمهايي در نظر گرفت و موانع مختلف را تحليل كرد. تغییرات در نوع سليقه مخاطبان نسبت به محصولات توليدي، ميتواند كسب و كار را با بحران جدي مواجه كند.
پيدايش فناوريهاي جديد، انتخاب كارمندان شايسته و متخصص و نحوه مديريت نيز از ابزارهاي اساسي يك طرح به شمار ميروند. فقدان حضور كارمندان متخصص نيز مانعي جدي در روند كار محسوب ميشود. مديران موفق سعي ميكنند تا هميشه جايگزيناني شايسته براي خود انتخاب كنند تا در مواقع بحران بتوانند نسبت به مسائل مختلف نظر بدهند و ديدگاهشان را در قالب الگوهاي منطقي اجرايي كنند.
تاثير انتخاب افراد متخصص
در پيشبرد طرحهاي تجاري
هميشه افراد باتجربه و متخصص ظرفيتها و شرايط مناسبتري را براي توسعه كسب و كار به وجود ميآورند. آنان ديدگاه وسيعتري نسبت به مسائل مختلف دارند و راهكارهاي بهتري را در مواجهه با موانع مختلف ميانديشند.
بازاريابي و تبليغات
بررسی طرح بازاریابی و تبليغات نيز از جمله مواردي است كه بايد در طرح كسب و كار بررسي شود. هدف این بخش متقاعدكردن سرمایهگذاران و وامدهندگان است. در این بخــش از طــرح کسب و کار، نحوه رقابت در بازار؛ استراتژی کلی بازاریابی و فروش، جلب مشتری، طرحهای تبلیغی و ترویجی به همراه بودجه مورد نیاز جهت آنها، فرآیند خرید و کنترل موجودی، نحوه ورود و خروج کالا و درحقیقت کلیه امور مرتبط با قیمتگذاری، توزیع ، تبلیغات ، پیشبینی تولید و کنترلها بحث و بررسي ميشود.
قصد داريد چه محصولي با چه كيفيتي توليد كنيد؟
مهمترين پرسشي كه در مبحث طرح كسب و كار عنوان خواهد شد، نوع محصول و نحوه عرضه آن اســت . پرسشهـــاي زير تا حدودي ابعاد مختلف هدف طرح را بيان خواهند كرد:
* محصول شما چیست؟
* با چه كيفيتي و براي چه مخاطباني توليد خواهد شد؟
* چرا مخاطبان بايد محصولات شما را بخرند؟
* مخاطبان چه انتظاري از محصول شما بايد داشته باشند؟
*چه روشی برای کنترل سرمايه و توسعه آن داريد؟
* سرمايهگذاران شما چه کسانی هستند و چه معیارهایی برای انتخاب آنها دارید؟
* سیاستهای آموزشی و توسعه شركت در چه راستايي است؟
* برای آموزش پرسنل بخش فروش چه تدابیری اتخاذ میکنید؟
* چه دورههای آموزشی و در چه مقاطعي برگزار خواهید کرد؟
*چه معیارهایی برای ارزیابی توانمندیهای پرسنل خود و نیازهای آموزشی آنها دارید؟
* ارائه دورنمای کسب و کار با توجه به فعاليتهاي رقيبان
* توضیح در مورد رقبا با ذکر نام شرکت، علایم تجاری، محل استقرار، فروش سالیانه، سهم بازار و مقایسه محصولات خود با آنها و نحوه رقابت و تمایز محصول شما.
* ويژگيهاي رقيبان مانند مدیریت - شبکه توزیع – تواناییهای تولید- منابع مالی- مزایای قیمت و هزینه و نحوه تثبیت موقعیت در بازار
* چه راهكاري براي جايگزيني محصولات خودتان در برابر رقيبان انديشيدهايد؟
كلام آخر
طرحهاي كسب و كار با توسعه فناوري تغيير ميكنند تا كاربرديتر شوند. منابع انساني نيز با توجه به نياز بازارهاي تجاري و توسعه علوم مختلف متحول و تخصصيتر ميشوند. در اين فرآيند به روز بودن و آگاهي از اطلاعات مختلف ابزاري جامع در اختيار مديران قرار ميدهد تا با تبيين و شناسايي راهكارهاي سازنده راندمان توليد و بهرهوري را افزايش دهند.
بازار کار
منابع و اسناد کسب و کار | آموزشهای مهارتی و فنی مشاغل | آشنایی با مشاغل و حرفهها