شهروندی دموکراتیک چیست؟
شهروندی موقعیت قانونی در یک کشور است اما شهروندی دموکراتیک چیزی فراتر از این است. نیازمند اطلاع یافتن درمورد مسائل تاثیرگذار بر شما و شرکت کردن در کنار دیگران در تعیین نحوه برخورد و رفع این مسائل می‌باشد.
بسیاری از کشورها در طول تاریخ توسط مردان و زنان نخبه‌ای که با نیروی شهروندانشان، قانون وضع کرده و قضاوت‌های حقوقی انجام می‌دهند، اداره می‌شده‌اند. اما بنیان‌گذاران حکومت‌های دموکراتیک به ایجاد دولتی اعتقاد داشتند که «افراد عادی» بتوانند در سیاست نقشی داشته باشند. برای چنین رویکردی، شهروندان باید آگاه، زیرک و فعال در جامعه باشند. شهروندی دموکراتیک واقعی فراتر از رای دادن برای نمایندگان است. نیاز به استفاده از فکر و عمل خود دارد.
چرا تمرین شهروندی دموکراتیک اهمیت دارد؟
هیچکس با حق و حقوق به دنیا نمی‌آید. جوامع تصمیم می‌گیرند که چه حقوقی به شهروندان خود و چه قدرتی به دولت داده شود. اگر شهروندان هوشیار و مراقب نباشند، حقوق ممکن است گرفته شود و قدرت دولت می‌تواند به فراتر از محدوده معقول آن رشد کند. هسته اصلی دموکراسی می‌گوید حقوق و آزادی‌های ما رایگان به دست نمی‌آیند و تازمانیکه مسئولیت‌های شهروندان را ندانیم، قادر به حفظ این حقوق نیستیم.
چرا آموزش شهروندی دموکراتیک به کودکان اهمیت دارد؟
دموکراسی‌ها بر این باور پایه‌گذاری می‌شوند که انسان‌ها باید آزاد باشند، باید حق انتخاب و فرصت داشته باشند و برای بهتر کردن زندگی یکدیگر، در کنار هم کار و تلاش کنند. اگر بخواهیم دموکراسی را در جامعه نگه داریم، باید به کودکانمان یاد بدهیم شهروندان خوبی باشند -- که این فراتر از آموزش قوانین دنیا به آنهاست. همچنین باید به آنها یاد بدهیم چطور آزادی‌هایشان شروع می‌شود و چطور می‌توانند این آزادی‌ها را حفظ کنند. باید به آنها یاد بدهیم که می‌توانند در دنیای اطرافشان تفاوت ایجاد کنند و اگر شهروندانی دموکرات نباشند، ممکن است آزادی‌های زندگی خود را از دست بدهند.
یک نمونه از والدین
والدین نقش مهمی در درک فرزندان از شهروندی دموکراتیک دارند. تیم گراوز (Tim Graves)، که یک معلم است، این ایده‌ها را پیشنهاد می‌کند که از طریق آن می‌توانید به فرزندانتان با مثال نشان دهید چرا شهروندی دموکراتیک اهمیت دارد:
• با فرزندانتان با دموکراسی رفتار کنید. دموکراسی‌ها به شهروندانی نیاز دارند که بدانند چطور قدرت و اراده خود را تقسیم کنند. تجربیاتی در اختیار فرزندانتان قرار دهید که به آنها اجازه دهد بتوانند درمورد چیزهایی که یاد می‌گیرند و انجام می‌دهند تصمیم بگیرند. با این تجربیات، می‌توانند یاد بگیرند چطور از قدرت به طور خیرخواهانه استفاده کنند.
• احترام بگذارید. بدون اصل احترام، دموکراسی وجود نخواهد داشت. وقتی والدین به فرزندانشان احترام نشان می‌دهند، آنها ارزش احترام در حفظ ایدآل‌های دموکراتیک را یاد می‌گیرند.
• قدرت خود برای ایجاد تغییر در دنیای اطراف را دست‌کم نگیرید. یک نفر نمی‌تواند دنیا را تغییر دهد اما می‌توانید در محدوده نفوذ خودتان، هر چه ممکن است را انجام دهید. محدوده شما بعنوان والدین با فرزندانتان شروع می‌شود. رمز تغییر جامعه، تغییر هوشیاری شهروندان آن است، به ویژه کودکان.
فعالیت‌هایی برای ساختن شهروندی دموکراتیک
در زیر به فعالیت‌هایی اشاره می‌کنیم که به شما کمک می‌کند به فرزندانتان شهروندی دموکراتیک را آموزش دهید.
• موقع رای دادن حتماً فرزندانتان را همراه خود ببرید.
• در تصمیمات خانوادگی فرزندانتان را وارد کنید.
• همراه با فرزندانتان روزنامه بخوانید و درمورد موضوعاتی مثل مسائل محلی، مخصوصاً آنهایی که به کودکان مرتبط است، با آنها حرف بزنید.
• همراه هم در جلسات مدرسه شرکت کنید.
• همراه با هم در خدمات اجتماعی شرکت کنید.
• بیوگرافی افرادیکه نمونه‌های خوبی از شهروندان دموکراتیک بوده‌اند را مطالعه کنید.
سوالاتی که شما را در آموزش فرزندانتان هدایت می‌کند
وقتی فعالیت‌ها را انتخاب می‌کنید، این سوالات می‌توانند کمکتان کنند بفهمید بچه‌ها چه چیزهایی باید یاد بگیرند.
• آیا فرزندانم ارزش‌های دموکراتیک کالاهای عمومی، مراقبت متقابل، تحمل، قضاوت اجتماعی، سازمان‌های سیاسی و رهبری اخلاقی را یاد می‌گیرند؟
• آیا فرزندانم احترام به حقوق انسان‌ها، روشنفکری، مسئولیت و همکاری را یاد می‌گیرد؟
• آیا فرزندانم درمورد مشکلات جامعه و کشورم اطلاع دارد؟
• آیا فرزندانم همه جوانب یک موضوع را می‌شنود و نه فقط مزایا یا معایب آن را؟
• آیا فرزندانم مهارت‌های فکری مثل استدلال انتقادی، حل مشکل، تصمیم‌گیری، انتخاب دیدگاه، تفکر واگرا، ساخت فرضیه و ارزیابی شواهد را دارا هستند؟
• آیا فرزندانم باور دارند که با فعال بودن در دموکراسی ما، می‌توانند در دنیای اطراف خود تغییر ایجاد کنند؟
آموزش بی‌اثر
کاتالین کاتن (Kathleen Cotton)، محقق، تحقیقات بسیاری را درمورد آموزش شهروندی دموکراتیک به بچه‌ها بررسی کرده و عوامل مختلفی را دریافته است که محققان آنها را با آموزش بی‌اثر مرتبط می‌دانسته‌اند:
• فقدان مفهوم. به بچه‌ها حقایق جدا‌جدا داده می‌شود و به آنها آموزش داده نمی‌شود که چطور آنها را در موقعیت‌های زندگی واقعی به کار بندند.
• فقدان تمرکز بر حقوق. به بچه‌ها درمورد آزادی‌های فردی مثل آزادی بیان اطلاعاتی داده نمی‌شود.
• یادگیری منفعل. از بچه‌ها خواسته می‌شود از روی کتاب درمورد شهروندی دموکراتیک بخوانند و به آنها فکر کردن درمورد خوانده‌هایشان آموزش داده نمی‌شود.
• خودداری از موضوعات بحث‌انگیز. از موضوعاتی که طبیعتاً نظر بچه‌ها را به خود جلب می‌کند، خودداری شود و در برخورد با این موضوعات، فرصت فکر کردن منتقدانه برای بچه‌ها رد شود.
برای داشتن جامعه‌ای بهتر، آموزش شهروندی دموکراتیک با نمونه و مثال به بچه‌ها و تاکید بر اهمیت آن یکی از مهمترین وظایف والدین است.
مردمان
