مدیران بسياري از شرکت‌ها با تشکیل یک تیم کاری متخصص و هماهنگ سعی می‌کنند تا اهداف و برنامه‌هایشان را به واقعیت مبدل کنند. استفاده از پروژه‌های کوتاه و بلندمدت، مدیریت بحران، کارشناسان اقتصادی و بهره‌گیری از توصیه‌های پیشکسوتان هر حوزه، راهکارهای مناسبی را پیش روی آنـــــان قرار می‌دهد. اما برطبق آمار ارائه داده شده کمتر از 15 درصد مشاغل تجـــاری از طرح کسب و کار استفاده می‌کنند. پیروی از اصول مدیریت سنتی، تجربه و شاید حضوری کوتاه مدت در این عرصه، اغلب مدیران را به ادامه کار بدون طرح تجاری واداشته است. برای آشنایی با تأثیر الگوپذیری، استفاده از طرحهای کسب و کار و ارزیابی روند تجارت با ما در این مقاله همراه شوید.
ضرورت طرح کسب و کار
در موفقیت شرکت‌ها و سازمان‌ها
اساساً هر کسب و کاری به واسطه طرح، موقعیت منابع مالی و انسانی و در نهایت برنامه کوتاه و بلندمدتش هویت پیدا می‌کند. اهمیت حضوری موفق در عرصه‌های بین‌المللی و رقابت با برنـــــدداران هر حرفه، مدیران کسب و کار را هر روز در موقعیتی جدید قرار می‌دهد. هر تغییر و تحولی در سازمان و یا شرکت، تأثیر مستقیمی بر روند اجرای طــــرح کسب و کار و به کارگیری منابع انسانی متخصص خواهد داشت. برخی از مهم‌ترین تأثیرات تحول در طرحهای کسب و کار به شرح زير هستند.
◙ تأثیر ايجاد طرح در روند کسب و کار
◙ اصلاح الگوهای رفتاری و ارائه خدمـــــات به مخاطبان و مشتریان
◙ اهمیت جلسه‌های مشاوره و ارزیابی عملکرد سازمان
◙ انتخاب شایسته کارمندان و هدایت آنان در برنامه‌های توسعه‌ای
اجرایی‌شـدن طرح‌ها به تحصیلات، مهارت، تجربه و معیارهای شخصی هر مدیری بستگی دارد. طرح در‌واقـع توصیفی کلی از نحوه عملکرد و کاربرد منابع مختلف در یک دوره زمانی مشخص خواهد بود. مديران با همكاري كارشناسان متبحر باید امکانات و میزان سرمایه‌گذاری را ارزیابی کنند و طبق سرمایه اوليه طرح را به اجرا درآورند.
تنظیم و سازماندهی منابع
سازماندهی به معنی سامان دادن و کنترل افراد، منابع و بررسی روند توسعه است. در این میان ابزارهایی هستند که جریان کار را تسهیل می‌دهند و با صرف هزينه کمتر، بهره‌وری بیشتر و افزایش کارآیی را به ارمغان می‌آورند. مشاوران و کارشناسان هر حوزه، قطعاً در جایگاه اهرم‌های موفقیت سازمانی، مهم‌ترین اخبار و اطلاعات پیشبرد اهداف کسب و کار را به صورت طرح‌ها و الگوهای تضمین شده در اختیارتان قرار خواهند داد.
انتخاب راهکارهای مناسب در کسب و کار
طرح به کارشناسانی کارآزموده نیاز دارد. هر شرکت از بخش‌های مختلفی تشکیل شده است، بخش اداری، بازرگانی، خدمات و از همه مهم‌تر مدیریت كه کانون اصلی تحولات و هسته اصلی طرح‌ها را تشکیل می‌دهد. مديران نيز پروژه‌های راهبردی، راهکاری و عملیاتی حوزه اصلی طرح‌ها و مدت زمان اجرای آن‌ها را مشخص خواهند کرد.
عوامل تسهیل‌دهنده
در اجرای طرحهای کسب و کار
آموزش‌های گروهی، شناسایی سرمایه‌گذاران و استفاده از راهبردها و منابع مالی آنان، تعیین و برنامه‌ریزی اولویت‌های کاری، مدیریت بحران و در‌نهایت همگام‌شـدن با علوم مرتبط، پیش‌ابزارها و شرایط مناسبی برای ارتقای شغلی پدید می‌آورند.
آغاز هر پروژه‌ای نیازمند شرایط و ابزارهای کافی برای رشد است. قطعاً مدیر طرح باید با آگهی از روند اجرا بستری مناسب برای پیشبرد اهداف کسب و کارش به وجود آورد. مسلما تجربه و انگیزه هر فردی، مهم‌ترین ابزارهای موفقیــــت وی محســــوب می‌شوند. بنابراین سوابق کاری و حضوری مستمر در پروژه‌های اجرایی می‌تواند نوآوري‌ها و راهکارهای بسیار ارزشمندی را پیش‌روی مدیران قرار دهد.
اهمیت نقش مدیر در اجرای‌برنامه‌ها
مدیـــــر علاوه بـــــر مسئولیت در حــــوزه هدایت تیم و تولید، باید نیم‌نگاهی نیز به بخش فروش و رقابت با رقیبان داخلی و بین‌المللی داشته باشد. کاهش هزینه، برآورد میزان تولید و بازدهی، افزایش فروش و به کارگیری بازاریابان حرفه‌ای ، استفاده از تبلیغات موثر، رضایت‌مندی مشتریان و در نهایت برنامه‌ریزی برای افزایش تراز رتبه‌بندی شرکت، از جمله مباحثی هستند که مدیران باید به آن‌ها توجه ویژه‌ای نشان دهند و با بهره‌گیری از سبک‌های مختلف شرایط ارتقای جایگاه شرکت و توانمندی کارکنان را فراهم کنند.
جايگاه اعتماد به نفس و انگیزه کاری
اعتماد به نفس و انگیزه به همراه اهداف و باورهای ذهنی، ايجاد طرح‌ها، اجراي ساختارهای اقتصادی و کسب و کار را به جریان می‌اندازند. قدرت رهبری و هدایت تیم کاری نیز به شناخت و کسب آموزش‌های لازم نیاز دارد. در واقع باور و هدف ایجاد تغییر و تحول، ناخودآگاه ذهن را به ایجاد خلاقیت و تولید وادار می‌کند. در این مسیر کافی است که اهداف خودتان را بشناسید و موازی با آن مرحله به مرحله به پیش روید. تا هنگامی که باورهایتان را به اهداف و انگیزه‌های اصلی شغلی تبدیل نکنید، هیچ طرحی قابلیت اجرا پیدا نخواهد کرد.
مسئولیت‌پذیری، اعتماد به نفس را افزایش می‌دهد و راهکارهای دست‌یابی به ایده‌آل‌ها را فراهم می‌کند. انگیزه‌ها نیز به موجب احساس نیاز پدید می‌آیند. بنابراین با شناخت اهداف، توانمندساختن منابع و نیروی متخصص و در گام آخر اجرایی هدفمند می‌توان به موفقیت شغلی رسید.
کنترل و استفاده بهینه از منابع مالی و انسانی
در اختیار داشتن منابع مالی نمی‌تواند به تنهایی ابزارهای موفقیت طرح کسب و کار را به وجود آورد. به جریان انداختن سرمایه در راستـــای طــــرح شغلی باید با نظارت و هدایت مشاورانی متبحر و تخصيص منابع انسانی متخصص صورت گیــــرد. هر کسب و کاری با توجه به نوع محصولی که تولید می‌کند در بازار داخلی تحت عنوان برندی خاص، هویت می‌یابــــد. طرح بایــــد به قدری منظم و حساب شده باشد که قابلیت سرمایه‌گذاری یابد. ثبات مالی، بازاریابی، انتخاب کارمندان، توانایی رقابت، تولید محصولی متفاوت، وجود مشاورانی متبحر و استفاده از استراتژی مناسب در زمان مقتضی بر اهمیت فعالیت مدیر طرح می‌افزاید. انتخــــــاب و به کارگیری منابع انسانی متخصص نیز فرآیندی جداگانه و ویژه دارد. نحوه انتخاب و ارزیابی صلاحیت‌های آنان از مهم‌ترین بخش‌هایی است که جریان طرح را با شتاب و در مواردی با تأخیر مواجه خواهد کرد. باید به نیروی کار که در واقع جزو بازوهای اصلی و مجری طرح محسوب می‌شوند توجه‌ای خاص کرد و امنیت و سلامت شغلی آنان را تضمين نمود.
استراتژي‌هاي كسب و كار
طرحهای بسیار دقیقی برای مدیریت ممکن است طراحی شوند. اما تصمیم نهايي سازمان باتوجه به شرايط كارمندان، موقعيت سهامداران و توليد محصولات اتخاذ خواهد شد. آنچه ارزش‌های سازمانی و باور مدير ارشد را تعیین مي‌کند، واکنش سازمان به بحران‌هاي مختلف است. شناخت ارزش‌های سازمان، مي‌تواند همه افراد را به هدف نهایی ملتزم كند. در واقع مديران سازماني با اتخاذ تصميم‌هاي مناسب در شرايط مقتضي، تجربه‌ها و آموخته‌هاي‌شان را به اجرا مي‌گذارند.
پيش‌بيني بحران نيز در واقع برنامه‌ریزی استراتژیک و مدیریت خطر است. اما هر بحرانی که آشکار مي‌شود باید با مهارت مديران و مشاوره با كارشناسان حوزه كسب و كار بررسي و تحليل شود. بدين ترتيب تغيير و تحول سازماني با پيدايش طرح‌هاي مختلف در عرصه تجارت هويت پيدا مي‌كند. چرخه شناسایی بحران‌‌ها، مدیریت آن‌ها و از همه مهم‌تر، فراگيري آموزش‌‌هاي لازم در اين حوزه ارزيابي مي‌شوند. در همين رابطه، آشنايي با مفاهيم مدیریت بحران و ايجاد طرح براي غلبه بر آسیب‌پذیری سازماني مي‌تواند زمينه‌هاي ارتقاي توسعه و توليد را افزايش دهد.
ساختارها و حدود اختيارات
ساختار سازماني در نمودار تشكيلاتي سازمان خلاصه نمي‌شود؛ بلكه شامل ميزان پيچيدگي، رسميت و تمركز سازماني است. پيچيدگي برنامه‌ها نشان دهنده ميزان تنوع و تعدد وظايف سازمان بوده و هرقدر ماموريت‌ها متنوع‌تر باشند؛ سازمان از ثبات و طرحهای بیشتری برخوردار خواهد بود. ميزان رسميت در ساختار گوياي آن است كه تا چه حد قوانين و دستورالعمـــل‌ها اعمــــال می‌شونــــد و تا چه اندازه كارها براساس استانداردها و ضوابط از پيش تعيين شده صورت مي‌گيرند. هرقدر سازمان داراي قوانين و مقررات بيشتري براي انجام امور باشد، ميزان رسميت آن بالاتر خواهد بود. تمركز و فقدان آن نيز نشان دهنده ميزان تفويض اختيار به سطوح پايين‌تر در تصميم‌گيري‌ها است.
كلام آخر
اجرايي‌كردن طرح‌هاي كسب و كار در هر مقطعي و با هر ميزان سرمايه، به آگاهي، ارزيابي شرايط و نياز بازارهاي تجاري بستگي دارد. در واقع در گام نخست بايد اهداف را برنامه‌ريزي و زمانبندي كرد و براساس ميزان سرمايه و نوع محصول طرح را به مرحله اجرا رساند. عوامل زيادي در تحقق و ثبات طرح‌هاي كسب و كار دخيل هستند، اما درنهايت اتخاذ تصميمي مناسب در هدايت تيم كاري، مديري مدبر و باتجربه را مي‌طلبد تا در شرايط دشوار نيز توانمندي‌هايش را به اثبات برساند.
بازار کار
