اوراق مرابحه یكی از انواع صكوك است كه به زودی در بازار سرمایه منتشر خواهد شد.
این اوراق یكی از مدل های صكوك است كه هم اكنون دربرخی كشورهای اسلامی (مانند مالزی) منتشر می شود.
این اوراق سازوكاری است كه بر طبق آن بنگاه های اقتصادی می توانند از طریق بازار سرمایه تامین مالی كنند.
مدل كاری این اوراق به این صورت است كه بنگاه اقتصادی از طریق یك شركت واسط اقدام به انتشار اوراق صكوك مرابحه می كند و مردم با خرید این اوراق كالای مورد نیاز آن بنگاه را با درصدی سود به آن می فروشند.
بنگاه اقتصادی كه از محل انتشار اوراق مرابحه اقدام به تامین مالی می كند به سرمایه گذاران بدهكار می شود و در مقاطع زمانی مشخص ، بدهی خود را بازپرداخت می كند.
رقم بدهی بنگاه اقتصادی به مردم عبارت است از اصل قیمت دارایی به همراه درصد مشخصی سود كه درمجموع یك قرارداد مرابحه را تشكیل می دهند.
مرابحه مناسب سرمایه گذارانی است كه ریسك گزیر هستند. زیرا این ابزار مالی، اوراقی با سود ثابت است و به همین دلیل در بازارهای مالی نرخ سود و بازدهی این اوراق به گونه ای تنظیم می شود كه برای سرمایه گذاران ریسك گریز مناسب باشد .
البته ماهیت این اوراق متفاوت با اوراق مشاركت است؛ اوراق مشاركت با نرخ سود معین و ثابت است اما اوراق مرابحه این گونه نیست و سررسید آن در دنیا معمولا كوتاه مدت و كمتر از یك سال است.
تعیین نرخ سود این اوراق نیز مجزا نیست بلكه در رقابت با سایر ابزارهای مالی تعیین می شود؛ به عنوان مثال اگر اوراق مرابحه سودی بالاتر از نرخ اوراق اجاره داشته باشد، می تواند با استقبال بیش از اندازه مواجه شود.
نرخ این اوراق در رقابت با سایر بخش های نظام مالی تعیین می شود تا جایی كه از دیدگاه مالی و منطقی قابل رقابت با سایر اوراق باشد.
در حال حاضر ساختار اوراق مرابحه در كمیته فقهی سازمان بورس تصویب شده است و این اوراق در مرحله تدوین دستورالعمل ها و مقررات قرار دارد.
گفتنی است که كمیته فقهی سازمان بورس دیدگاه شورای فقهی برخی كشورها را در مورد اوراق مرابحه نپذیرفت، زیرا اوراق مرابحه ایران تفاوت هایی با برخی كشورهای اسلامی دارد.
به عنوان مثال دركشور مالزی یك بنگاه اقتصادی می تواند دارایی خودش را فروخته و سپس همان را از طریق اوراق مرابحه خریداری كند اما كمیته فقهی سازمان بورس این الگو را نپذیرفت، زیرا از لحاظ شرعی مشكل داشت.
از این رو كمیته فقهی مدلی را پذیرفت كه بنگاه اقتصادی دارایی را از یك تولید كننده دیگر خریداری كند و از طریق اوراق مرابحه به فروش برساند.
کارستان
