رزومه وسيله‌اي براي احراز هويت شغلي و تحصيلي است كه در قالبي مشخص به نگارش درمي‌آيد. در واقع رزومه فهرستي جامع از سوابق تحصيلي، شغلي، مهارتها، توانايي‌ها و درنهايت اطلاعات شخصي كارجويان و متخصصيني است كه يا قصد دارند نخستين فعاليت حرفه‌اي و شغلي خودشان را آغاز كنند و يا به هر دليلي در سازمان ديگري مشغول به كار شوند. براي آشنايي بيشتر با فنون نگارش رزومه با ما در اين مقاله همراه شويد.
رزومه از منظر مصاحبه‌كننده
مصاحبه‌كننده ابتدا به بخش سوابق شغلي و تحصيلي توجه مي‌كند. زيرا براي مديران و مصاحبه‌كنندگان ميزان مهارت و شايستگي كارجويان حائز اهميت است. اغلب مديران به دنبال افراد متخصصي هستند كه قابليت اجراي امور مختلف را داشته باشند. بنابراين داشتن سوابق شغلي و همكاري با شركت‌ها و سازمان‌هاي مختلف نه‌تنها بر مهارت و خلاقيت‌تان مي‌افزايد، بلكه شما را در رديف اولويت‌هاي استخدام مدير نيز قرار مي‌دهد.
چه مهارت‌هايي بايد در رزومه به نگارش درآيند؟
نگارش رزومه مهم‌ترين بخش آغاز به كار و يا به بيان ديگر همچون پل ارتباط دهنده ميان كارجو، فارغ‌التحصيل و متخصص با مدير و كارفرما است. نگارش هر يك از اجزاي رزومه به مهارتي خاص نياز دارد. در ادامه به مهم‌ترين اطلاعات رزومه‌نويسي اشاره می‌شود:
رزومه از منظر مصاحبه‌كننده
مصاحبه‌كننده ابتدا به بخش سوابق شغلي و تحصيلي توجه مي‌كند. زيرا براي مديران و مصاحبه‌كنندگان ميزان مهارت و شايستگي كارجويان حائز اهميت است. اغلب مديران به دنبال افراد متخصصي هستند كه قابليت اجراي امور مختلف را داشته باشند. بنابراين داشتن سوابق شغلي و همكاري با شركت‌ها و سازمان‌هاي مختلف نه‌تنها بر مهارت و خلاقيت‌تان مي‌افزايد، بلكه شما را در رديف اولويت‌هاي استخدام مدير نيز قرار مي‌دهد.
چه مهارت‌هايي بايد در رزومه به نگارش درآيند؟
نگارش رزومه مهم‌ترين بخش آغاز به كار و يا به بيان ديگر همچون پل ارتباط دهنده ميان كارجو، فارغ‌التحصيل و متخصص با مدير و كارفرما است. نگارش هر يك از اجزاي رزومه به مهارتي خاص نياز دارد. در ادامه به مهم‌ترين اطلاعات رزومه‌نويسي اشاره می‌شود:
مهارتها و سوابق شغلي
براساس گواهي‌نامه‌هاي اخذ شده، مدارك تحصيلي، جوايز، مقالات، كتاب‌ها و مواردي كه براي دريافت هركدام از آنان سندي مستند و قابل ارائه داريد، مي‌توانيد در بخش مهارتها در رزومه عنوان كنيد. اگر به تازگي از دانشگاه فارغ‌التحصيل شده‌ايد و فاقد هرگونه سابقه‌اي هستيد، مي‌توانيد مقالات و تحقيقات انفرادي يا گروهي دوران دانشگاه خودتان را در رزومه ذكر كنيد. البته در جايگاه يك فارغ‌التحصيلي كه به تازگي قصد دارد تا مشغول به كار شود؛ نسبت به ساير رقيبان با سوابق و مهارت‌هاي شغلي بالا كمي درصد پذيرش‌تان كاهش مي‌يابد.
• افرادي كه داراي سوابق شغلي بيشتري هستند، مي‌توانند مهم‌ترين سمت‌هاي سازماني خودشان را به همراه نام سازمان مربوطه و مدت همكاري در رزومه ذكر كنند. معمولا بين 5 تا 7 مورد كافي خواهد بود.
• مهم‌ترين مهارتها و توانايي‌هاي خودتان را در رزومه ذكر كنيد. حداكثر ذكر 3 تا 5 مهارت مي‌تواند احتمال پذيرش شما را افـزايش دهد. ولي تاكيد بيش از حد بر مهارت‌هــا، نه‌تنها رزومه را جـــذاب نــمي‌كـند، بلكه وقت مصاحبه‌كننده نيز به مطالعه آن رغبتي نشان نخواهد داد.
• هر سال برحسب افزايش مهارتها، سوابق شغلي، ارتقاي تحصيلي و بسياري از موارد ديگر رزومه شما تغيير خواهد كرد. بنابراين بايد سعي كنيد تا اطلاعات و محتواي رزومه‌تان را متناسب با آخرين تغييرات و تحولات به روز كنيد.
علاوه بر اين مهارت‌هاي ميان فردي، استعدادها، خلاقيت‌ها و بسياري از عوامل ديگر از جمله ويژگي‌هايي هستند كه مي‌توانند اولويت‌هاي انتخاب شما را افزايش دهند.
نگارش نخستين رزومه در واقع اولين تجربه براي نوشتن رزومه‌هاي بعدي است. براي اينكه مهارت خودتان را در رزومه‌نويسي افزايش دهيد به نكات زير توجه كنيد:
• در رزومه دقت زيادي روي غلط‌هاي امـلايي، نكات دستوري، نقطه‌گذاري، فرمت و نـوع قلــم‌ها داشته باشيد. معمولا از كاغذA4 ، فونت 12، قلم مشكي بـــراي تـايپ و در نهايت كاغذ بدون حاشيه استفاده مي‌شود. رزومه نبايد بيش از 3 صفحه باشد. در واقع محتواي رزومه اغلب فارغ‌التحصيلان يك صفحه است. اما افرادي كه به دليل حضور در مراكز و شركت‌هاي مختلف سوابق كاري، مهارت و سمت‌هاي بيشتري دارنــد، به‌تبع رزومه‌اي 2 تا 3 صفحه‌اي را بايد تنظيم و تكميل كنند.
• ابتدا پيش نويس رزومه را تهيه و آن را به دقت بخوانيـــد. از كتاب‌ها و نمونه كارهاي مرتبط استفاده كنيد. حتما پس از اتمام رزومه از شخصي ديگر بخواهيد كه به دقت آن را مطالعه كند.
• رزومه خود را به يك صفحه محدود كنيد.
• تا حد امكان تجربيات كاري گذشته خود را به نحو شايسته‌اي ذكر كنيد. اطلاعات و تجربيات خود را با حرفه مورد نظر تطبيق دهيد.
تعيين ميزان حقوق در رزومه
هيچ وقت در رزومه درباره ميزان حقوق دريافتي چيزي ننويسيد. ذكر اين نكته خارج از قوانين و قالب اصلي رزومه است. معمولا در هنگام مصاحبه و يا در رزومه‌هاي خاص هرشركتي، بخشي تحت عنوان حقوق پيشنهادي ذكر شده است. كه براساس سطح تحصيلات، ميزان سوابق شغلي، سمت سازماني، مهارتها، گواهي‌نامه‌هاي اخذ شده و بسياري از موارد ديگر تعيين مي‌شوند. در نهايت پس از موافقت‌هاي اوليه، تفويض اختيارات و پذيرش در آزمون‌هاي كتبي و عملـــي، با توافق طرفين، قرارداد همكاري يا استخدام نوشته مي‌شود.
نحوه نگارش سوابق شغلي و تحصيلي
اگر به هر دليلي ميزان سوابق شغلي كمتري نسبت به بقيه همكارانتان داريد، مي‌توانيد قالب اين بخش از رزومه خودتان را بر اساس آخرين مدارك و سوابق تحصيلي بنويسيد. نگارش اطلاعات براساس وضعيت كنوني و اطلاعات به روز، مصاحبه‌كننده را از آخرين وضعيت شغلي شما مطلع مي‌كند. در واقع اين نوع نگارش مصاحبه‌كننده را از آخرين فعالیت‌ها و سمت سازماني شما آگاه خواهد كرد.
با این روش فهرست كاملي از آخرين فعاليت شما به همراه نام شركت، سمت سازماني، مسئوليـــت‌هـــا، افتخارات و موارد ديگر در اختيار مدير و مصاحبه‌كننده قرار مي‌گيرد.
رزومه كاركردگرا
اين نوع رزومه‌ها معمولا براي تغيير رشته و موقعيت شغلي و آگاهي از سطح مهارت در حرفه مورد نظر تنظيم مي‌شوند. در واقع اين روزمه هنگامي تكميل و فرستاده مي‌شود كه كارجو داراي تخصصي غيرمرتبط با آگهي دعوت به همكاري است. بنابراين سعي مي‌كند تا با ذكر گواهي‌نامه‌ها، سوابق و مهارت‌هاي خود، زمينه‌هاي ايجاد اشتغال در موقعيت‌هاي مختلف را ارزيابي كند.
محتواي چنين رزومه‌هايي اغلب با تمركز بر مهارتها و استعدادهاي كارجو شكل مي‌گيرد. بخشي از مهم‌ترين بخش‌هاي اين نوع رزومه‌ها به شرح زير هستند:
مهارتها
تمامي مهارتها، استعدادها و گواهي‌نامه‌هاي اخذ شده از مراكز مختلف آموزشي و فني مهندسي با ذكر ميزان ساعات آموزش، محل آموزش و تاريخ دريافت مدرك بايد ذكر شوند.
این بخش مربوط به مهارت‌های کلاس‌های آزاد، موسسه‌ها و مراکز فنی است که معمولا با اخذ گواهی‌نامه به‌پایان می‌رسند. افتخارات و تشویق‌ها، بورسیه‌های تحصیلی، عضویت در انجمن‌ها و هیئت‌های مختلف علمی و دانشگاهی و یا سازمان‌های خصوصی، حضور داوطلبانه در مراکز بین‌المللی و در نهایت فعالیت‌ها و علاقه‌مندی‌هـــا نیز از موارد این قسمت هستند.
توانايي‌ها
خلاقيت‌ها و مهارت‌هاي خودتان را در رشته‌ها و حوزه‌هاي مختلف بيان كنيد. برخي از اين توانايي‌ها مرتبط با رشته تحصيلي يا دانشگاهي شما هستند و برخي از آن‌ها نيز مي‌توانند كاملا غيرمرتبط با نوع وظايف محوله باشند. در اين بخش مي‌توانيد مهارت‌هاي خودتان را به نمايش بگذاريد. در واقع تمايزها و ويژگي‌هاي هر فرد در اين بخش مشخص خواهد شد. بسياري از مديران وجود مهارت‌هاي خاص در ميان كارمندان را نوعي اولويت براي استخدام مي‌دانند. از اين منظر تسلط بر چند مهارت هميشه مي‌تواند عاملي براي كسب موقعيت‌هاي جديد استخدام باشد.
تجربه‌ها
يكي از مهم‌ترين بخش‌هاي رزومه ذكر سوابق شغلي و تحصيلي است كه نقش بسيار ارزنده‌اي در پذيرش يا رد كارجويان دارد. اغلب مديران و مصاحبه‌كنندگان اساس مصاحبه و رزومه را بر مبناي ميزان صلاحيت‌هاي كارجويان و كاركردهاي پيشين آنان معيار قرار مي‌دهند. اهميت‌اين بخش تا اندازه‌اي است كه پرسش‌هاي مصاحبه‌كننده نيز بيشتر درباره سمت‌ها و مسئوليت‌هاي افراد در مراكز قبلي تعيين مي‌گردد. در همين رابطه تنوع كاري، همكاري با سازمان‌هاي مختلف و سوابق شغلي مي‌توانند زمينه‌هاي لازم براي حضوري قدرتمند را در هر ارگاني فراهم آورند.
کلام آخر
آزمون‌ها، مصاحبه‌ها و تغییرات شغلی، بخشی از زندگی ما را تشکیل می‌دهند، این مراحل با شیوه‌های مختلف برای همه افراد اتفاق می‌افتد، اما نکته قابل اهمیت، نحوه برخورد و واکنش هر شخص در مواجهه با بحران‌ها است. به یاد داشته باشید، قابلیت‌های شما عاملی متمایز‌کننده برای انتخـــاب شــدن در برابر کارکردهای دیگران است.
براساس گواهي‌نامه‌هاي اخذ شده، مدارك تحصيلي، جوايز، مقالات، كتاب‌ها و مواردي كه براي دريافت هركدام از آنان سندي مستند و قابل ارائه داريد، مي‌توانيد در بخش مهارتها در رزومه عنوان كنيد. اگر به تازگي از دانشگاه فارغ‌التحصيل شده‌ايد و فاقد هرگونه سابقه‌اي هستيد، مي‌توانيد مقالات و تحقيقات انفرادي يا گروهي دوران دانشگاه خودتان را در رزومه ذكر كنيد. البته در جايگاه يك فارغ‌التحصيلي كه به تازگي قصد دارد تا مشغول به كار شود؛ نسبت به ساير رقيبان با سوابق و مهارت‌هاي شغلي بالا كمي درصد پذيرش‌تان كاهش مي‌يابد.
• افرادي كه داراي سوابق شغلي بيشتري هستند، مي‌توانند مهم‌ترين سمت‌هاي سازماني خودشان را به همراه نام سازمان مربوطه و مدت همكاري در رزومه ذكر كنند. معمولا بين 5 تا 7 مورد كافي خواهد بود.
• مهم‌ترين مهارتها و توانايي‌هاي خودتان را در رزومه ذكر كنيد. حداكثر ذكر 3 تا 5 مهارت مي‌تواند احتمال پذيرش شما را افـزايش دهد. ولي تاكيد بيش از حد بر مهارت‌هــا، نه‌تنها رزومه را جـــذاب نــمي‌كـند، بلكه وقت مصاحبه‌كننده نيز به مطالعه آن رغبتي نشان نخواهد داد.
• هر سال برحسب افزايش مهارتها، سوابق شغلي، ارتقاي تحصيلي و بسياري از موارد ديگر رزومه شما تغيير خواهد كرد. بنابراين بايد سعي كنيد تا اطلاعات و محتواي رزومه‌تان را متناسب با آخرين تغييرات و تحولات به روز كنيد.
علاوه بر اين مهارت‌هاي ميان فردي، استعدادها، خلاقيت‌ها و بسياري از عوامل ديگر از جمله ويژگي‌هايي هستند كه مي‌توانند اولويت‌هاي انتخاب شما را افزايش دهند.
نگارش نخستين رزومه در واقع اولين تجربه براي نوشتن رزومه‌هاي بعدي است. براي اينكه مهارت خودتان را در رزومه‌نويسي افزايش دهيد به نكات زير توجه كنيد:
• در رزومه دقت زيادي روي غلط‌هاي امـلايي، نكات دستوري، نقطه‌گذاري، فرمت و نـوع قلــم‌ها داشته باشيد. معمولا از كاغذA4 ، فونت 12، قلم مشكي بـــراي تـايپ و در نهايت كاغذ بدون حاشيه استفاده مي‌شود. رزومه نبايد بيش از 3 صفحه باشد. در واقع محتواي رزومه اغلب فارغ‌التحصيلان يك صفحه است. اما افرادي كه به دليل حضور در مراكز و شركت‌هاي مختلف سوابق كاري، مهارت و سمت‌هاي بيشتري دارنــد، به‌تبع رزومه‌اي 2 تا 3 صفحه‌اي را بايد تنظيم و تكميل كنند.
• ابتدا پيش نويس رزومه را تهيه و آن را به دقت بخوانيـــد. از كتاب‌ها و نمونه كارهاي مرتبط استفاده كنيد. حتما پس از اتمام رزومه از شخصي ديگر بخواهيد كه به دقت آن را مطالعه كند.
• رزومه خود را به يك صفحه محدود كنيد.
• تا حد امكان تجربيات كاري گذشته خود را به نحو شايسته‌اي ذكر كنيد. اطلاعات و تجربيات خود را با حرفه مورد نظر تطبيق دهيد.
تعيين ميزان حقوق در رزومه
هيچ وقت در رزومه درباره ميزان حقوق دريافتي چيزي ننويسيد. ذكر اين نكته خارج از قوانين و قالب اصلي رزومه است. معمولا در هنگام مصاحبه و يا در رزومه‌هاي خاص هرشركتي، بخشي تحت عنوان حقوق پيشنهادي ذكر شده است. كه براساس سطح تحصيلات، ميزان سوابق شغلي، سمت سازماني، مهارتها، گواهي‌نامه‌هاي اخذ شده و بسياري از موارد ديگر تعيين مي‌شوند. در نهايت پس از موافقت‌هاي اوليه، تفويض اختيارات و پذيرش در آزمون‌هاي كتبي و عملـــي، با توافق طرفين، قرارداد همكاري يا استخدام نوشته مي‌شود.
نحوه نگارش سوابق شغلي و تحصيلي
اگر به هر دليلي ميزان سوابق شغلي كمتري نسبت به بقيه همكارانتان داريد، مي‌توانيد قالب اين بخش از رزومه خودتان را بر اساس آخرين مدارك و سوابق تحصيلي بنويسيد. نگارش اطلاعات براساس وضعيت كنوني و اطلاعات به روز، مصاحبه‌كننده را از آخرين وضعيت شغلي شما مطلع مي‌كند. در واقع اين نوع نگارش مصاحبه‌كننده را از آخرين فعالیت‌ها و سمت سازماني شما آگاه خواهد كرد.
با این روش فهرست كاملي از آخرين فعاليت شما به همراه نام شركت، سمت سازماني، مسئوليـــت‌هـــا، افتخارات و موارد ديگر در اختيار مدير و مصاحبه‌كننده قرار مي‌گيرد.
رزومه كاركردگرا
اين نوع رزومه‌ها معمولا براي تغيير رشته و موقعيت شغلي و آگاهي از سطح مهارت در حرفه مورد نظر تنظيم مي‌شوند. در واقع اين روزمه هنگامي تكميل و فرستاده مي‌شود كه كارجو داراي تخصصي غيرمرتبط با آگهي دعوت به همكاري است. بنابراين سعي مي‌كند تا با ذكر گواهي‌نامه‌ها، سوابق و مهارت‌هاي خود، زمينه‌هاي ايجاد اشتغال در موقعيت‌هاي مختلف را ارزيابي كند.
محتواي چنين رزومه‌هايي اغلب با تمركز بر مهارتها و استعدادهاي كارجو شكل مي‌گيرد. بخشي از مهم‌ترين بخش‌هاي اين نوع رزومه‌ها به شرح زير هستند:
مهارتها
تمامي مهارتها، استعدادها و گواهي‌نامه‌هاي اخذ شده از مراكز مختلف آموزشي و فني مهندسي با ذكر ميزان ساعات آموزش، محل آموزش و تاريخ دريافت مدرك بايد ذكر شوند.
این بخش مربوط به مهارت‌های کلاس‌های آزاد، موسسه‌ها و مراکز فنی است که معمولا با اخذ گواهی‌نامه به‌پایان می‌رسند. افتخارات و تشویق‌ها، بورسیه‌های تحصیلی، عضویت در انجمن‌ها و هیئت‌های مختلف علمی و دانشگاهی و یا سازمان‌های خصوصی، حضور داوطلبانه در مراکز بین‌المللی و در نهایت فعالیت‌ها و علاقه‌مندی‌هـــا نیز از موارد این قسمت هستند.
توانايي‌ها
خلاقيت‌ها و مهارت‌هاي خودتان را در رشته‌ها و حوزه‌هاي مختلف بيان كنيد. برخي از اين توانايي‌ها مرتبط با رشته تحصيلي يا دانشگاهي شما هستند و برخي از آن‌ها نيز مي‌توانند كاملا غيرمرتبط با نوع وظايف محوله باشند. در اين بخش مي‌توانيد مهارت‌هاي خودتان را به نمايش بگذاريد. در واقع تمايزها و ويژگي‌هاي هر فرد در اين بخش مشخص خواهد شد. بسياري از مديران وجود مهارت‌هاي خاص در ميان كارمندان را نوعي اولويت براي استخدام مي‌دانند. از اين منظر تسلط بر چند مهارت هميشه مي‌تواند عاملي براي كسب موقعيت‌هاي جديد استخدام باشد.
تجربه‌ها
يكي از مهم‌ترين بخش‌هاي رزومه ذكر سوابق شغلي و تحصيلي است كه نقش بسيار ارزنده‌اي در پذيرش يا رد كارجويان دارد. اغلب مديران و مصاحبه‌كنندگان اساس مصاحبه و رزومه را بر مبناي ميزان صلاحيت‌هاي كارجويان و كاركردهاي پيشين آنان معيار قرار مي‌دهند. اهميت‌اين بخش تا اندازه‌اي است كه پرسش‌هاي مصاحبه‌كننده نيز بيشتر درباره سمت‌ها و مسئوليت‌هاي افراد در مراكز قبلي تعيين مي‌گردد. در همين رابطه تنوع كاري، همكاري با سازمان‌هاي مختلف و سوابق شغلي مي‌توانند زمينه‌هاي لازم براي حضوري قدرتمند را در هر ارگاني فراهم آورند.
کلام آخر
آزمون‌ها، مصاحبه‌ها و تغییرات شغلی، بخشی از زندگی ما را تشکیل می‌دهند، این مراحل با شیوه‌های مختلف برای همه افراد اتفاق می‌افتد، اما نکته قابل اهمیت، نحوه برخورد و واکنش هر شخص در مواجهه با بحران‌ها است. به یاد داشته باشید، قابلیت‌های شما عاملی متمایز‌کننده برای انتخـــاب شــدن در برابر کارکردهای دیگران است.
بازار کار
