الگوهای شخصیتی با هدف طبقه بندی افراد به دسـتـه های متـمـایـز از یکدیـگر در علم روانشناسی مورد استفاده فراوان قرار می گیرند. یـکـی از ایـن الـگوهـای شخصیتی که توسط ویلیام شلدون ابداع گردیده است شخصیت افـراد را بـر اساس ساختار جسمانی و جثه بدنشان به 3 دسته اصلی که سوماتوتیپ نامیده می شوند، طـبـقـه بـنـدی کرده است.

شما می تـوانـیـد بـا بـکارگـیـری ایـن الـگوهـا بـه شخصیت افراد مورد نظر خود تا حدودی پی برده و با آنان بهتر و موثرتر ارتباط برقرار کنید.

سوماتوتیپ ها بدین قرار می باشند:

 آندومورف ( فربه )
اکتومورف ( لاغر )  
مزومورف ( عضلانی )
اکنون یک به یک به تشریح آنها میپردازیم:

1- آندومورف(endomorph): آنـدومورف ها از نـظر فـیـزیک بدنی معمولا دارای دور کمر پـهن و شانه های باریک و کم عرض هستند (گلابی شکل). چـربـی فـراوانـی سـرتـاسـر بدنشان را فراگرفته است بـخصوص در نواحی زانوها وبازوها. امـا قـوزک پـاهـایشان و مچ دستهایشان باریک ولاغر می باشند که سـبـب بـیشتر به چشم آمدن دیگر نواحی چاق بدنشان می گردد.

شکل ظاهری: گوشتالو، فربه، اجزاء احشایی رشد یافته، گلابی شکل.

خصایص شخصیتی: لذت گرا، خوش مشرب، بردبـار، راحـت طـلـب، صلح جـو، شـوخ طبع، خیره سر، آسوده خاطر، خواب سنگین و طولانی مدت، عاشق خوراکی، مـحـتاج محبت، خونسرد، کارها را پشت گوش می اندازند.

خصایص فیزیولوژیکی: موهای چرب، رنگ پوست رنـگ پـریده، مـتـابـولیـسـم پایـیـن، مستعد عوارض کلسترول بالا، چاقی مفرط، آلرژی و ناراحتی های سینوسی .







2- اکتومورف(ectomorph): اکتـومـورفها نقطه مقابل آندومورفها می باشند. از لحاظ فیزیکی دارای شانه ها و دور کمر باریک، صورت لاغر و پـیـشانی بلند و کشـیـده، قفسه سینه لاغـر و بـاریـک و دسـت و پـاهـای نـحـیـف بـوده و چـربی اندکی در بدنشان موجود میباشد. هرچند ممکن است به اندازه آندومورف ها غذا بخورند اما چـنین بنظر میاید که هیچگاه اضافه وزن پیدا نمیکنند (بزرگترین دغدغه آندومورف ها).

شکل ظاهری: لاغر و نحیف، ظریف، عضلات ضعیف، قـفـسه سیـنـه صـاف و مسطـح، بلند قامت، مغز بزرگ، اجزاء صورت و رگهای بیرون زده و برجسته.

خصایص شخصیتی: متفکر، آرام و ساکت، شکننده، خجالتی، حسـاس، کنـاره گیـر، درون گرا، دلواپس، عدم ابراز احساسات، هنرمند، غیر قابل پـیـش بـیـنـی، خـلاق، قـوه تخیل بالا، بد خلق، کارها را خوب شروع کرده اما درست به پایان نمـی رسـانند.

خصایص فیزیولوژی: پوست خشک و سرد، متابولیسم بالا، مستعد عوارض اظطراب، بی خوابی، دردهای قاعدگی (در زنان) و یبوست.






3- مزومورف(mesomorph): مـزومـورف هـا بـیـن آنـدومـورف هـا و اکـتومورف ها جای دارند. از لحاظ فیزیکی دارای ترکیب مطلوبتری بـوده و بـه اصـطـلاح دارای تـنـاسـب انـدام می باشند. دارای سر بزرگ، شانه های پهن(چهار شانه) و مـیـان تـنـه بـاریـک هـمراه با بازوها و زانوهای نیرومند و چربی خیلی کمی در بدنشان هستند.

شکل ظاهری: عضلانی، مستطیل شکل، پوست کلفت، سر بزرگ.

خـصایص شخصیتی: عمل گرا، فعال، نـیـرومـند، سـتـیـزه جـو، مـاجـراجـو، بـی بــاک، بیتفاوت نسبت به عقاید دیگران، گستاخ، سلطه جو، عاشق ریسک کردن،قدرت طلب، طعنه زن، علاقه مند به فعالیت های بدنی، تغذیه وخواب منظم.

خصایص فیزیولوژیکی: تعرق زیاد، احساس عطش، مستعد عـوارض مـعده، بواسیـر، تبخال.






تـوجه داشـته باشـید که الزاما تقسیم بندی فـوق همیشه برای همه صادق نبوده و این احتمال وجود دارد که مثلا فردی دارای جثه و اندام اکتومورف بوده اما برخی ازخصوصیات شخصیتی آندومورف ها و یا مزومورف ها را از خود بروز دهد. بـنابراین از آنجایی که هیچ چیز %100 نیست، از پیش داوری ها وقضاوتهای زود هنگام اشخاص خود داری کنید.