۱- به خود اطمینان كنید
شما هم مثل اكثر والدین، گاهی اوقات احساس می كنید كه یك تازه كار هستید. اكثر اوقات، تنها توصیه های مادران با تجربه كافی است و توصیه های علمی و گیج كننده بعضی از متخصصان كودك تنها به گیج تر شدن والدین می انجامد.
به یاد داشته باشید كه در تربیت كودك اعتماد به نفس والدین نقش مهمی را ایفا می كند. شما باید به احساسات خود اعتماد كنید و به خاطر داشته باشید تنها چیزی كه كودك از شما می خواهد، شیر و محبت غنی شماست و تنها چیزی كه شما احتیاج دارید، صبر، حمایت و كمی اطلاعات است.
۲- انتظارات خود را پایین بیاورید
مادر شدن برای مادران جوان، مملو از تصورات غلط و غافلگیری های فراوان است و شاید بزرگترین تصور غلط این است كه شما به طور ناخودآگاه می دانید در لحظه تولد كودكتان، چه كاری انجام دهید. در حالی كه تربیت و نگهداری كودك به تجربه عملی نیاز دارد. شما در وهله اول باید بدانید كه پس از بارداری و به دنیا آمدن كودك، دیگر زندگی شما شباهتی به قبل از آن دوران نخواهد داشت با تولد كودك تمام ابعاد زندگی شما، با حضور او تحت تأثیر و تغییر قرار می گیرد.
بسیاری از زنان تصور می كنند، مراقبت از نوزادشان كاری بسیار ساده و طبیعی است. اما در دنیای امروز این تصور تنها نیمی از واقعیت به حساب می آید. تنها بعد از به دنیا آمدن كودك است كه والدین نیازهای واقعی خود و كودكشان را به دقت مشاهده می كنند. حالا دیگر به نظر می آید، ساده ترین كار مادر قبل از تولد كودك، مثل یك حمام گرم، دیگر مانند گذشته آسان نیست. یكی دیگر از انتظارات شما كه ممكن است بلافاصله به آن دست نیابید، دوست داشتن كودك به محض دیدن اوست. حقیقت این است كه بسیاری از پدران و مادران جوان برای علاقه مند شدن به فرزندشان نیاز به زمان دارند. یكی دیگر از تغییراتی كه پس از تولد كودك، در بدن مادر به وجود می آید، ترشح هورمون های مختلف است. یكی از این هورمون ها، پرولاكتین نام دارد و سبب فراموشی مقطعی و بی خوابی در مادر می گردد.
باید مراقب باشید، چون فراموشكاری شما با خستگی ناشی از بی خوابی چندین برابر می شود. پس باید صبور باشید. در عرض چند ماه بعد از تولد كودك، شما دوباره به حالت عادی بازمی گردید و جالب است بدانید تمام این سختی ها سبب شناخت بهتر شما از كودكتان می گردد.
۳- از دیگران كمك بگیرید
از دیگران كمك بگیرید و از اینكه برای مراقبت كودكان از دیگران كمك بگیرید، احساس گناه نكنید. همیشه وقتی را برای استراحت در نظر بگیرید و از دیگران بخواهید تا برای دقایقی، مراقب كودكتان باشند. شما به زمانی برای استراحت و كسانی كه از شما مراقبت كنند، نیاز دارید. مانند همسر و اقوام نزدیك.
۴- كارهای خود را اولویت بندی كنید
از دیگران كمك بگیرید اما اگر به كسی كه یاریتان كند دسترسی ندارید، نگران نباشید. وظایف شما با كمی برنامه ریزی قابل انجام است. مطمئن باشید، زمانی می رسد كه شما به هر چه می خواهید، می رسید. اما این زمان درست بعد از بچه دار شدن نیست. پس از به دنیا آمدن كودك، یكی از اولویتهای شما این است: سعی نكنید زیاد كار كنید. برای مثال در هفته اول پس از تولد كودك، وقت شما نباید به پذیرایی از مهمانان اختصاص یابد. مهمانانی كه با اطلاع از تمام مشكلات به دنیا آمدن كودك، تصمیم می گیرند چند روز در خانه شما بمانند، طبیعتاً نمی توانند خیرخواه باشند مگر اینكه خودشان، بتوانند امور مربوط به خودشان را انجام دهند.
شما نیاز به محافظت از خود و كودكتان دارید و طبیعتاً نشان دادن وسواس در دوری كردن از دیگران، نمی تواند دلیل غیرمنطقی داشته باشد. وقتتان را صرف تماس با دیگران و كارهای غیرضروری دیگر نكنید، چون ممكن است همین كارها، شما را از رسیدگی به خود و كودكتان بازدارد. شما می توانید چنین زمان هایی را برای استراحت و یا حمام گرفتن، صرف كنید.
۵- انعطاف پذیر باشید
در زندگی اوقاتی هست كه عدم تمایل به سازش، قابل تحسین به نظر می رسد. اما بعد از بچه دار شدن، دیگر این طور نیست. والدین جوان باید انعطاف پذیر باشند، در غیر این صورت خواهند مرد!
اگر از نظم و ترتیب، وقت شناسی و داشتن یك خانه تمیز لذت می برید، انعطاف پذیری شما، نیاز به تمرین و صبر دارد. چون ممكن است بعد از تولد كودك شما تا مدتی، دیگر شرایط خوش آیند قبل را نداشته باشید. شما باید تمام روش های تربیتی و مسائل مربوط به كودكتان را با شوخ طبعی همراه كنید، در غیر این صورت دچار وضعیت وحشتناكی خواهید شد. زیرا دیگر هیچ كاری را نمی توانید مطابق میلتان انجام دهید. درست همین جاست كه باید بتوانید با انعطاف پذیری همه چیز را از نو برنامه ریزی و اجرا كنید.
فراموش نكنید، بهتر است چشمان خود را به روی شگفتی، حیرت و شادی یكی از بزرگترین ماجراهای زندگی خود، باز كنید.
۶- خود را بشناسید
گریه های كودك شما، باعث ایجاد چه حسی در شما می شود؟ جیغ های كودك شما ممكن است باعث یادآوری ناراحتیهای گذشته تان شود. با صدای جیغ كودك، ممكن است شما انتقادها، عصبانیتها و مسخره كردن دیگران در گذشته را به یاد آورید و همین باعث ایجاد حالت تدافعی در شما می شود. البته خوب می دانید كه گریه های كودك هیچ ربطی به ضربه های عاطفی شما در گذشته ندارد. اما خستگی و اضطراب ممكن است، ذهن شما را فریب دهد و كاری كند كه این گریه ها و جیغ ها را مثل حملات سخت از جانب دیگران تلقی كنید. شما باید بدانید كه این هم بخشی از طبیعت مادر بودن است. اگر بدانید در زمان وقوع این احساسات چگونه باید برخورد كنید، مشكلات كمتری را متحمل خواهید شد. در این گونه مواقع شجاع باشید و از این فرصت برای در میان گذاشتن احساسات خود با همسر و یا كسی كه نگران شماست، استفاده كنید. هر چه بیشتر راجع به این احساسات و ترس های قدیمی خود بدانید، بیشتر به این نتیجه می رسید كه این احساسات هیچ ربطی به گذشته شما ندارند.
۷- با كودك بدررفتاری نكنید
گاهی اوقات، جیغ و فریاد كودك سبب درماندگی پدر و مادر می شود. مخصوصاً زمانی كه پدر و مادر احساس می كنند نمی توانند كاری در برابر این شرایط انجام دهند. اما وقتی می توانید به راحتی كودك خود را آرام كنید، احساس خوبی خواهید داشت به یاد داشته باشید كه آرام كردن كودك كار آسانی نیست و در چنین شرایطی ممكن است كوچكترین مسئله باعث بدتر شدن شرایط شود. والدین وقتی احساس درماندگی می كنند، حتی بهترین شیوه های آرام كردن كودك، بی تأثیر می شود.
به خاطر داشته باشید، تفاوت زیادی بین احساسات و اعمالتان وجود دارد.
حال وقتی احساس می كنید، دیگر نمی توانید كاری انجام دهید، چه راه حل هایی وجود دارد؟
۱- حجم كارهای خود را كم كرده و برای مراقبت از فرزند و رسیدگی به امور منزل، از دیگران كمك بگیرید.
۲- برای تخلیه انرژی خود، فعالیت بدنی انجام دهید. مانند پیاده روی و دویدن.
۳- با یك نفر صحبت كنید، به طور مثال با یك خویشاوند و یا دوست صمیمی.
۸- از شوخ طبعی خود به صورت آنی استفاده كنید
به نقل از یك نویسنده مشهور (ماری پیتون پول):« كسی كه می خندد، زنده می ماند»
تربیت كودك، همیشه زنجیره ای از كار و مشكلات فراوان را به همراه دارد. زمانی هست كه شما، با تمام دقت خود كاری را انجام می دهید اما باز هم اشتباه می كنید. به یاد داشته باشید كه واژه« كمال »، تنها در فرهنگ لغت یافت می شود و هیچ كس كامل نیست. بنابراین سعی كنید وقار، نظم و وسواس خاص خود را فراموش كنید. با خود مهربان باشید. بخندید! بخندید! بخندید!
۹- از همسر خود مراقبت كنید
مراقبت از كودك، كاری طاقت فرسا و وقت گیر است. كاری كه مادران را معمولاً صددرصد درگیر می كند. اما پدران معمولا كمتر در امور كودك به همسر خود كمك می كنند.
حقیقت این است كه پدر و مادر بودن، یك تلاش مشترك است و تلاش والدین به صورت گروهی، تنها راه انجام آن است. دنیای كودك، با حضور مساوی والدین متعادل می شود. پس سعی نكنید، با تمركز بر روی كودك و به بهانه حضور او از روابط و وظایف همسر بودن خود شانه خالی كنید. مراقبت از فرزند، تنها نیمی از وظایف شماست. نیم دیگر توجه كردن به یكدیگر است.
پدران باید از همسران خود حمایت كنند و مادران باید ازشوهران خود حمایت كنند. هر دوی آنها باید به یكدیگر توجه بیشتری نشان دهند و از انتقادات گزنده و تند نسبت به هم خودداری كنند. به شما توصیه می شود، زمان هایی را برای با هم بودن اختصاص دهید. سعی كنید هیچ گاه قدردانی از همسر خود را فراموش نكنید.
چند ماه اول زندگی كودك، سخت ترین بخش نگهداری و تربیت اوست. اما نكته مهم این است كه اگر با هم باشید و با هم كار كنید، پیوند شما، محكم تر از همیشه خواهد شد.
۱۰- افسردگی را نادیده نگیرید
آماری تكان دهنده از وضعیت زنان نشان می دهد: تقریباً ۴۰ درصد تازه مادران دچار افسردگی و احساسات ناخوش آیند بعد از زایمان می شوند. به طوری كه در روابطشان با همسر و كودكشان هم تأثیر می گذارد.
زنان بعد از زایمان، ممكن است دچار هر یك از ۳ سطح مختلف افسردگی شوند.
۱- غمگینی كودكانه: كه شامل گریه های آرام، نگرانی و بی خوابی است. این حالت معمولاً چند روز بعد از تولد نوزاد شروع می شود و چندین روز ادامه می یابد. تنها علتی كه دانشمندان تاكنون برای آن یافته اند، تغییرات چشمگیری است كه در سطح هورمونهای زنان بعد از زایمان به وجود می آید.
۲- افسردگی حقیقی: كه شامل تمام علائم یك نوع غصه آزاردهنده و فرساینده است.
افسردگی یك بیماری است، اگر چه اغلب مادران خود را مسئول این بیماری می دانند، اما خود هیچ نقشی در به وجود آوردن آن ندارند. افسردگی بعد از زایمان یك اختلال هورمونی موقت است. این حالت به وسیله فشارهای ناشی از خستگی، فشارهای مالی، مشكلات خانوادگی و مشكلات كودك تشدید می شود.
۳- روان پریشی بعد از زایمان: این بیماری شدید و نادری است كه شامل توهم، سخنان بی ربط و رفتار عجیب و غریب است. برای مادرانی كه به این حالت دچار می شوند، شرایط بسیار سخت و عجیبی به وجود می آید. واكنش این مادران به تغییرات جسمی، عاطفی و هورمونی بسیار نادر است، به طوری كه از هر هزار زن، یك نفر تحت تأثیر قرار می گیرد.روان پریشی بعد از زایمان قابل درمان است، اما در بیشتر موارد، وضعیت بیمار از نظر پزشكی بسیار اضطراری است.این افسردگی ها آنقدر شایعند كه پزشكان، آن را بخشی از زایمان می دانند.

علی دوستی