جزوه نظریه های روابط بین الملل

ﻓﺼﻞ اول : ﺳﯿﺮي در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻈﺮي رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ
ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻈﺮي رﺷﺘﻪ رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ ﻣﯽ ﭘﺮدازد .ﻋﻠﻞ ﺗﺄﺧﯿﺮ ورود ﺑﻪ ﻋﺮﺻﻪ ﻧﻈﺮﯾﻪ ﭘـﺮدازي ، ﻓﺼﻞ ﯾﮏ اﯾﻦ ﮐﺘﺎب . از ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﻬﻢ ﻓﺼﻞ ﯾﮏ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ، ﭘﺲ از ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﯽ دوم (و ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺗﺌﻮرﯾﮏ اﯾﻦ رﺷﺘﻪ ً در رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ) ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﺗﻔﺎوت ﺑﯿﻦ ﺳﯿﺎﺳ ﺖ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ و رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ دﯾﺪﮔﺎﻫﻬﺎي ﮐﻼن ﺗﺌﻮرﯾﮏ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖ و ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺑـﯿﻦ آزﻣـﻮن و ﭘﺎﺳـﺦ ﺗﺸـﺮﯾﺤﯽ ، ﻧﮑﺎت ﮐﻠﯿﺪي ، اﻟﻤﻠﻞ از دﯾﮕﺮ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﻄﺮح ﺷﺪه در اﯾﻦ ﻓﺼﻞ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ .در ﭘﺎﯾﺎن اﯾﻦ ﻓﺼﻞ ﻧﯿﺰ ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ .
و آﺷﻨﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻣﺴﺎ ، داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﻋﺰﯾﺰ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﺼﻞ ﯾﮏ آﻣﺎدﮔﯽ ذﻫﻨﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﺮاي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣـﻮﺛﺮ دﯾﮕـﺮ ، ﺋﻞ ﺗﺌﻮرﯾﮏ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ ﺑﻪدﺳﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ آورد.
- ﻋﻠﻞ ﺗﺄﺧﯿﺮ ورود ﺑﻪ ﻋﺮﺻﻪ ﻧﻈﺮﯾﻪ ﭘﺮدازي در رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ
رﺷﺘﻪ ﺑﺴﯿﺎر وﺳﯿﻌﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻃﯿﻒ ﮔﺴﺘﺮده اي از رواﺑﻂ ـ از ﺳﯿﺎﺳﯽ ﮔﺮﻓﺘﻪ ، رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ، ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎي اﻋﻢ ، ﺗﺎ اﻗﺘﺼـﺎدي . ﺗﺠﺎري و... را در ﺑﺮ ﻣﯽ ﮔﯿﺮد ، ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ رﺷﺘﻪ ﻋﻠﻤﯽ در آﻏﺎز ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ و اوﻟﯿﻦ ﮐﺮﺳﯽ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ ـ ﮐﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺟﻨﺒـﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ) 1919 ﺗﺎرﯾﺦ رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ را داﺷﺖ ـ در ﺳﺎل W در داﻧﺸﮕﺎه وﯾﻠﺰ ales . (در ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﭘﺎﯾﻪ ﮔﺬاري ﺷﺪ
ﮔﺮ ﭼﻪ ﺗﮑﻮﯾﻦ رﺷﺘﻪ رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ، ﺗﺎ ﺣﺪ زﯾﺎدي ﻣﺮﻫﻮن وﻗﻮع ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﯽ اول و دوم اﺳـﺖ، ﺗﺤـﻮل آن ﻧﺎﺷـﯽ از ﺑـﺮوز وﻗﺎﯾﻊ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻓﺰاﯾﻨﺪه ﺑﺮ ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ ﻣﯽ اﻓﺰودـ ﺑﺮﺧﯽ از وﻗـﺎﯾﻌﯽ ﮐـﻪ ﺑﺎﻋـﺚ ﭘﯿﭽﯿـﺪه ﺗـﺮ ﺷﺪن رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ، ﺑﻪ ﻃﻮر ﺧﻼﺻﻪ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ اﺳﺖ
1 ـ ﺟﺎﺑﺠﺎ ﺷﺪن ﻣﺮﮐﺰ ﻗﺪرت از اروﭘﺎ ﺑﻪ ﻧﻘﺎط دﯾﮕﺮ :اﺑﺘﺪا ﺑﯿﻦ ﺷﻮروي و آﻣﺮﯾﮑﺎ و ﺳـﭙﺲ اﻧﺘﻘـﺎل ﻣﺤـﻮر اﺳﺎﺳـﯽ ﻗـﺪرت ﺑـﻪ آﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻫﮋﻣﻮن ﻗﺪرت ﻓﺎﺋﻘﻪ در ﻧﻈﺎم ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﯽ ﻏﯿﺮ دﺳﺘﻮري .
2ـ ﻇﻬﻮر ﻋﻠﻢ و ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي اﻃﻼﻋﺎت و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻬﻤﯽ ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎ ،ﺑﺮ ﺳﺎﺧ تار ﺑﺎزﯾﮕﺮان و ﺳﺎﺧﺘﺎر ﭘﻮﯾﺸﻬﺎي رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺖ .
3 . ـ اداﻣﻪ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ در ﺟﻬﺖ اﯾﺠﺎد و ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ
4 ـ از ﻫﻢ ﭘﺎﺷﯿﺪن اﻣﭙﺮاﺗﻮري ﻫﺎي اﺳﺘﻌﻤﺎري
5 ـ ﻣﺤﻮ ﺷﺪن ﺗﺪرﯾﺠﯽ ﺑﺮﺧﯽ از ﺗﻔﺎوت ﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺑﯿﻦ ﺟﻨﮓ و ﺻﻠﺢ) و ﺑﻪ وﺟﻮد آﻣﺪن ﭘﺪﯾﺪه ﻫـﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ارﻧـﺪﮔﯽ . واﺑﺴﺘﮕﯽ ﯾﺎ واﺑﺴﺘﮕﯽ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ، ﯾﺎ ﻫﻤﺰﯾﺴﺘﯽ ﻣﺴﺎﻟﻤﺖ آﻣﯿﺰ ، اﺗﻤﯽ و ﯾﺎ ﺟﻨﮓ ﺳﺘﺎرﮔﺎن و ﺟﻨﮓ ﺳﺮد
6 ـ اﺳﺘﻘﻼل ﺧﻮاﻫﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﯾﮏ ﻣﺪل آرﻣﺎﻧﯽ و ﻧﻪ اﻣﺮي واﻗﻌﯽ. درآﻣﺪ
7 . ـ ﺗﺤﻮل در ﻣﺎﻫﯿﺖ ﻗﺪرت ﮐﻪ ﺑﻪ ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺷﺪن آن اﻧﺠﺎﻣﯿﺪ
اﻣﺎ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ ﭘﯿﺶ از ورود ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻋﻠﻤﯽ . داراي وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي زﯾﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ
1 ـ ﮐﻢ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ رﻓﺘﺎر ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻫﺎ در زﻣﯿﻨﻪ رواﺑﻂ ﺧﺎرجی
2 ـ ﺑﺮرﺳﯽ زﻣﯿﻨﻪ روﯾﺪادﻫﺎي ﺟﺎري ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ
3 ـ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ـ ﺗﺎرﯾﺨﯽ در ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ
4 ـ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺟﺎري ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ
5 ـ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ در ﯾﺎﻓﺘﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺮاي ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﻣﻌﺎﺻﺮي
6 ـ ﮐﻢ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎز ﻫﺎ
7 ـ ﮐﻮﺷﺶ اﻧﺪك ﺑﺮاي دﺳﺖ ﯾﺎﻓﺘﻦ ﺑﻪ اﺻﻮل و ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﮐﻠﯽ در رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ
8 ـ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯽ در ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن و ارﺗﺒﺎط ﻣﯿﺎن آﻧﻬﺎ
9 ـ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ اﺧﻼﻗﯽ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﻮﺿﻮع ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺟﻨﮓ و ﺻﻠﺢ از دﯾﺪﮔﺎه ﻣﺰﺑﻮر ﺣﺎﮐﻢ ﺑﻮدن دﯾﺪﮔﺎه ﻓﻠﺴﻔﯽ ﺗﺎ ﭘﺎﯾﺎن ﺟﻨﮕﻬـﺎي ﻧـﺎﭘﻠﺌﻮن در ﺳﯿﺎﺳـﺖ ﺑـﯿﻦ ، ﻋﻠﺖ اوﻟﯿﻪ ﻓﻘﺪان ﯾﮏ ﻧﻈﺮﯾﻪ در روﺑﻂ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ اﻟﻤﻠﻞ ﺑﻮد .ﺗﺎ آن زﻣﺎن ﺗﺼﻮر ﻏﺎﻟﺐ ﺑﺮ اﯾﻦ اﺻﻞ اﺳﺘﻮار ﺑﻮد ﮐﻪ اﻧﺴﺎن ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﯿﯿﺮ و دﮔﺮﮔﻮﻧﯽ در رواﺑﻂ ﻣﯿﺎن ﻣﻠـﺖ ﻫﺎ ﺷﻮد .
ﻓﻘﺪان ﻣﺴﺎﻋﯽ ﻻزم ﺑﺮاي ﺷ ، دﻟﯿﻞ دوم ﻨﺎﺧﺖ و درك واﻗﻌﯽ ﻣﺎﻫﯿﺖ رواﺑﻂ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ ﺑﻮد .ﺳﻮﻣﯿﻦ دﻟﯿﻞ، ﺑﻪ ﻣﺎﻫﯿـﺖ دﯾﺮﯾﻨـﻪ ﯾﮏ ﻋﻨﺼﺮ ﻣﻨﻄﻘﯽ در رﻓﺘﺎرﻫﺎي ﺳﯿﺎﺳﯽ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ً ﺳﯿﺎﺳﺖ) اﻋﻢ از داﺧﻠﯽ ﯾﺎ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ (ﻣﺮﺑﻮط ﻣﯽ ﺷﻮد .اﺻﻮﻻ ﺣﺴﺎس ﮐﺮدن ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻧﻈﺮي ﻣﯽ ﺷﻮد .
ﮐﺎرﮐﺮد ﺗﺌﻮرﯾﮏ ﯾﮏ ﻧﻈﺮﯾﻪ روا ً اﺻﻮﻻ ﺑﻂ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﻪ ﻣﺤﯿﻂ ﺳﯿﺎﺳﯽ اي ﮐﻪ ﻧﻈﺮﯾﻪ در آن ﻋﻤﻞ ﻣـﯽ ﮐﻨﺪ . ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد.

ﻧﻈﺮﯾﻪ ﭘﺮدازي ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ اﺳﻄﻮره ﺳﺎزي ﻫﺎ
زﯾـﺮا ﺗﺒﯿـﯿﻦ ، ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻫﻤﺰﻣﺎن و در ﭼﺎرﭼﻮب ﻣﻨﺎﻇﺮه ﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺗﻌﺎﺑﯿﺮ ﻣﺘﻔـﺎوﺗﯽ از ﻣﻔـﺎﻫﯿﻢ داﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷـﯿﻢ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﻣﺰﺑﻮر ﺗﺎﺑﻌﯽ از اﺳﻄﻮره ﺳﺎزي ﻫﺎ ﺑﻮده ﮐﻪ ﻃﯽ آن ﻣﻔﺮوﺿﺎت و ﮔﺰاره ﻫﺎي ﯾﮏ ﻧﻈﺮﯾﻪ ﯾﺎ روﯾﮑﺮد را ﺷﮑﻞ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ . ﺑﺮاي ﻣﺜﺎل از ﻣﻨﻈﺮ واﻗﻊ ﮔﺮاﯾﺎن ﺗﻌﺎرض ﻣﯿﺎن دوﻟﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺳﻠﻄﻪ ﮔﺮي و ﺳﺮﮐﻮب ﮔﺮي اﻧﺴـﺎن اﺟﺘﻨـﺎب ﻧﺎﭘـﺬﯾﺮ اﺳﺖ .وﻟﯽ ﻟﯿﺒﺮال ﻫﺎ ﻫﻤﮑﺎري را ﯾﮑﯽ از وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﻋﻤﺪه زﻧﺪﮔﯽ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺗﻠﻘـﯽ ﻣـﯽ ﮐﻨﻨـﺪ .در ﺣـﺎﻟﯽ ﮐـﻪ از دﯾـﺪﮔﺎه ﺳﺎﺧﺘﺎر ﮔﺮاﯾﺎن) ﺟﻬﺎن ﮔﺮاﯾﺎن (ﺗﻌﺎرﺿﺎت ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﻣﺨﺘﺼﺎت ﻃﺒﻘﺎﺗﯽ ﻧﻈﺎم ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠ. ﻞ، در ﮐﺎﻧﻮن ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ ﻗﺮار دارد واﻗﻊ ﮔﺮاﯾﺎن ﺑﺎ ﻋﻨﺎﯾﺖ ﺑﻪ اﺳﻄﻮره آﺷﻮب زدﮔﯽ ﯾﺎ ﻓﻘﺪان اﻗﺘﺪار ﻣﺮﮐﺰي ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻋﻠﺖ دوﻟـﺖ ﻫﺎي ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﺧﻮد را در ﺗﻌﺎرض ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮﯾﻦ ﻣﯽ ﺑﯿﻨﻨﺪ و ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﭼﻪ دﻟﯿﻞ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻗﺪرت ﻣـﯽ ﺗﻮاﻧـﺪ .

رواﺑﻂ راه ﺣﻠ ﯽ ﺑﺮاي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭼﻨﯿﻦ ﺗﻌﺎرﺿﯽ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر رود .اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ آرﻣﺎﻧﮕﺮاﯾﺎن ﻧﻘﻄﻪ اﺗﮑﺎي ﺧﻮﯾﺶ را ﺟﺎﻣﻌـﻪ ﺑـﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﻗﺮار داده، در ﻧﺘﯿﺠﻪ روي ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻣﯿﺎن دوﻟﺖ ﻫﺎي ﻣﺴﺘﻘﻞ در ﭘﻬﻨـﻪ ﺟﻬـﺎﻧﯽ ﺗﺄﮐﯿـﺪ ﻣـﯽ ورزﻧـﺪ .در ﺷـﺮاﯾﻄﯽ ﮐـﻪ واﻗﻌﮕﺮاﯾﺎن آﺷﻮب زدﮔﯽ را ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺤﺪود ﮐﻨﻨﺪه ﻫﻤﮑﺎري در ﺳﯿﺎﺳﺖ آرﻣﺎﻧﮕﺮاﯾـﺎن وﺟـﻮد اﯾـﻦ ، ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻞ ﺗﻠﻘﯽ ﻣـﯽ ﮐﻨﻨـﺪ وﺿﻌﯿﺖ را ﻣﺎﻧﻌﯽ ﺑﺮاي ﻫﻤﮑﺎري ﻧﻤﯽ داﻧﻨﺪ .ﺗﺤﺖ اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﺎزه اﻧﮕﺎران آﺷﻮب زدﮔﯽ را ﻧﻪ ﺗﻌﺎرض و ﻧﻪ ﻫﻤﮑﺎري ﺟﻮﯾﺎﻧﻪ ﺗﺼﻮر ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ .


نوع فایل:PDF
سایز:4.15 MB
تعدادصفحه:273