مخاطب بی‌حوصله نباشیم *سیدمرتضی موتورچی_ رئیس مرکز روابط‌عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
از نزدیک به ۲دهه پیش، فضای مجازی چنان با زندگی بشر آمیخته شده است که دیگر به‌سختی می‌توان پیش از آن را به‌خاطر آورد. امروز تکنولوژی‌های ارتباطاتی چتری بر سر ما گسترده که گاه بدون آنها احساس گم‌شدگی داریم. حالا این ما هستیم و دالان بلند فضای مجازی که به هر صورت درون آن در حرکتیم؛ اما همانگونه که زیر چتر تکنولوژی‌های ارتباطاتی روزها را به شب و شب‌ها را به روز می‌رسانیم باید مراقب باشیم که آفتاب حقیقت زیر چتر هر آنچه تکنولوژی‌های ارتباطی به‌دنبال تزریق آن به ذهن‌های ماست، پنهان نشود. امروز، روز جهانی ارتباطات و روابط‌عمومی است. ارتباطات انسانی به همان اندازه که می‌تواند پیچیده باشد، می‌تواند ساده هم باشد و این درست زمانی اتفاق می‌افتد که باید تابلوها را دنبال کنیم. پیگیر علامت باشیم. تابلوها در گذشته در گوشه و کنار خیابان‌ها با نظم و ترتیب ما را به مسیر درست می‌رساندند و امروز علائم نهفته در متونند. امروز مخاطبان فضای مجازی، بازیگران و بازی‌گردانان تکنولوژی‌های ارتباطی از بی‌حوصلگی مخاطب آگاهند و این فرصت مناسبی است برای تزریق هر آنچه می‌خواهند مخاطب را به باور برساند.
مخاطب هوشمند کیست؟
مخاطب هوشمند، مخاطب محقق است. مخاطبی که در پی تابلوها و علائم می‌گردد. دام‌ها را می‌شناسد. شایعه را از حقیقت تشخیص می‌دهد. در این میان نقش روابط‌عمومی پویا در عصر انفجار اطلاعات پیچیده‌تر از گذشته است. روابط‌عمومی‌ها نمی‌توانند نسبت به آنچه در لحظه رخ می‌دهد بی‌تفاوت باشند. ذائقه و نیاز مخاطب امروزی تغییر کرده است و روابط‌عمومی‌ها نیز باید به همان نسبت آگاه و مسلط به امور باشند و برای روشن ساختن نقاط مبهم، تاریک و تشخیص واقعیت از غیرواقعیت و در یک‌کلام اطلاع‌رسانی درست و سالم تلاش کنند. در مجموعه‌های بزرگ‌تری که با مردم سر و کار دارند همین مردم و دقیقا تمام مردم مخاطبان اصلی روابط‌عمومی‌ها به‌شمار می‌روند. برنامه‌ریزی برای تمام مخاطبانی که شیوه دریافت اطلاعات آنان متحول شده نیازمند خلاقیت و نوآوری است. نمی‌شود در جایی که مخاطب نیازمند دریافت خبر درست است او را به حال خود رها کرد.
رها‌کردن مخاطب در اقیانوسی از اطلاعات متضاد در نهایت به جایگاه مجموعه هدف و مخاطب آسیب می‌رساند. بنابراین روابط‌عمومی‌ها باید با احترام به مخاطبان، صبوری، آرامش و در کمترین زمان ممکن مخاطب را با اطلاع‌رسانی درست، شفاف و منطقی قانع کنند. روابط‌عمومی‌ها باید با گره‌گشایی از سؤالات ذهنی بهترین و امن‌ترین نقطه مخاطبان باشند، جایی که مخاطب با مراجعه به آن با خیال آسوده پاسخ خود را دریابد. در این میان در تبیین نقش فضای مجازی و تأثیر آن بر روابط‌عمومی‌های امروزی، باید توجه داشت که روابط‌عمومی‌های موفق آنهایی هستند که از فرصت‌های تکنولوژی‌های ارتباطاتی بیشترین بهره را کسب کرده‌اند.
امروز رابطه جدانشدنی‌ای میان روابط‌عمومی و فضای مجازی به‌وجود آمده است. دشوارترین و شاید حساس‌ترین وظیفه روابط‌عمومی‌ها نیز در سال‌های زیست فضای مجازی در بستر همین فضا بوده است. آنجا که پیام‌رسان‌های باحوصله، دم‌دستی‌ترین اطلاعات را برای مخاطب بی‌حوصله، آنگونه که دوست دارند تدارک دیده‌اند و مخاطب بی‌حوصله با هیجان، دم‌دستی‌ترین تولیدات را به‌عنوان تولیدی ناب و دست‌اول پذیرفته است. بله! کار روابط‌عمومی‌ها در چنین فضایی و در شرایط اضطرار اطلاع‌رسانی را می‌توان گاه هم‌سنگ با فعالیت کادر درمان در بخش‌های اورژانس دانست. باشد که به‌زودی زود مخاطب آگاه فضای مجازی با انتخاب و پذیرش اطلاعات درست تابلوها را نیز درست دنبال کند. فضای مجازی خوب است به‌شرط آنکه درباره آن بیاموزیم و درست هم بیاموزیم. در روزی که جهانیان روز ارتباطات نامیده‌اند خوب است چند تصمیم مهم بگیریم؛ اول اینکه مخاطب بی‌هوش و بی‌حوصله فضای مجازی نباشیم. دوم اینکه در بن‌بست‌های فکری تنها به فضای مجازی اکتفا نکنیم. باید تابلوها را در حقیقت جست‌وجو کرد. تصمیم‌های زیادی می‌شود دراین‌باره گرفت که باید بسیار به آن اندیشید.
